Na een lange vlucht van 9 uur, zijn we eindelijk aangekomen in het warme Suriname. We werden opgewacht door meneer Dennis, een Surinamer die zich over studenten ontfermd. Tijdens de rit naar ons huurhuis, kregen we meteen tips en tricks mee over de Surinaamse cultuur. Zo spreek je bijvoorbeeld best de mensen aan met meneer of mevrouw, moet je jouw schoenen uit doen als je ergens binnen komt en bied je steeds iets aan om te drinken wanneer je bezoek krijgt. Ook als men jou iets aanbiedt, is weigeren erg onbeleefd! Als laatste gaf meneer Dennis ons drie belangrijke uitgangspunten mee:
wat er in het verleden gebeurt is, moet je achter je laten
leef naar de toekomst toe
verzorg jezelf goed
Onze huisbazin, mevrouw Jetty, stond ons samen met haar broer op te wachten. We maakten kennis en kregen een rondleiding in het huis. We spraken ook meteen af om de volgende dag een aantal praktische zaken in orde te brengen zoals geld wisselen, een Surinaamse nummer en de allereerste inkopen.
De jetlag heeft bij ons allen niet zo lang geduurd, tijd dus om de stad eens te verkennen! Voor 2 SRD per persoon namen we de bus richting de stad. De bus nemen was al een hele ervaring op zich! Wanneer je op de bus stapt, moet je alle plaatsen innemen, zijn alle plaatsen ingenomen, zijn er klapstoeltjes in de gang van de bus waar je op gaat zitten. Maar dan moet toch wel die ene persoon achteraan in het busje afstappen, wat nu? Heel eenvoudig. Iedereen stapt af de bus zodat de persoon achteraan kan afstappen waarna iedereen gewoon weer op de bus stapt. Heel erg grappig om te zien! Wanneer we de bus terug wouden nemen naar ons huis, moesten we bijvoorbeeld ook wachten tot de bus helemaal vol zat vooraleer die vertrok.
We kwamen aan in Paramaribo zoals echte toeristen; niet weten waar naartoe! We dwaalden eerst wat rond en vroegen dan de weg naar de Waterkant. Op het vrijheidsplein werden we getuigen van een trouwfeest. De moeite waard om te zien! Alle dames waren in dezelfde tinten gekleed en foto’s werden gemaakt met behulp van een drone. Wanneer we verder liepen aan de Waterkant kwamen we het bekende beeld van ‘I LOVE SU’ tegen, waarbij we uiteraard een foto moesten hebben! Als laatste kwamen we aan fort Zeelandia, daar vonden in 1982 de decembermoorden plaats. Op zondag geeft men een gratis rondleiding dus planden we alvast het museum in onze agenda voor de volgende dag!
Na het avondmaal in ons huis hebben we voor het eerst de schrik van ons leven op gedaan: Kakkerlak-alarm! Camille en ik zijn wat verderop in onze straat hulp gaan vragen om van de kakkerlak af te raken. Twee Surinaamse jongens kwamen ons te hulp en konden de kakkerlak uit ons huis jagen. Hopelijk was dit de eerste en ook de laatste!
Door de felle regenbui, die wel vaker voorkomt hier in Suriname, zijn we niet naar Fort Zeelandia kunnen gaan. Jammer, maar we hebben nog tijd om een andere keer te gaan! Om half 2 hadden we met mevrouw Jetty afgesproken aan het zwembad Parima en ook weer was ze stipt op tijd! We gingen er zwemmen met een groep van 15 kinderen van 5 jaar tot 18 jaar. Jammer genoeg was er wat tussengekomen waardoor de kinderen veel later toekwamen en we dus alleen hebben gezwommen. Niet getreurd, want een volgende afspraak om met kinderen te gaan knutselen ligt ook al vast. Na het zwemmen werden we opgehaald door meneer Dennis. Hij toonde ons de weg naar onze stageschool en liet ons nog een stukje van Paramaribo zien!
Vandaag voor de eerste keer naar onze stageschool, de Pandit Ramadhar basisschool! Meneer Dennis kwam ons halen en zette ons af aan de school waar Jolien en ik meteen warm onthaald werden door het schoolhoofd mevrouw Mohan. Alle ogen waren op ons gericht, we vielen hard op met onze blanke huid! Na de groet aan de vlag, stelde mevrouw Mohan haar school kort voor en maakten we enkele afspraken. Vandaag waren er drie leerkrachten ziek dus werden we meteen ingezet in het tweede leerjaar. Het laatste half uurtje mochten we een activiteit kiezen! We probeerden het spel ‘Jantje zegt’ uit met de kinderen. Hoewel de kinderen het doel van het spel niet echt begrepen, vonden ze het geweldig! De leerkrachten hier zijn allemaal heel erg lief! Voor de terugweg naar huis regelde mevrouw Mohan dat we een stukje mee konden rijden met de schoolbus zodat we slechts één bus meer naar huis hoefden te nemen.
De eerste dagen op de Pandit Ramadharschool
Een hele week lang observeerden Jolien en ik in verschillende klassen: het tweede, derde, vierde én vijfde leerjaar. De school begint om kwart voor 8 wanneer een leerkracht het belsignaal laat horen. Alle kinderen gaan in hun rij staan en één groepje kinderen gaat rond de mast van de vlag staan. Wanneer het volgende belsignaal luidt, wordt de vlag langzaam omhoog gehesen terwijl de kinderen aan de mast het Surinaams volkslied zingen. Na een moment van stilte klinkt er nogmaals een belsignaal dat aanduidt dat de kinderen in de klas mogen. Vaak eerst de meisjes, daarna de jongens. De meisjes en jongens staan in twee aparte rijen. De school duurt tot 13 uur. Er is slechts één pauze voorzien om 10 uur. De kinderen eten dan een sandwich die ze van thuis meegenomen hebben of men kan op school ook sandwiches, ijsjes, bami, pop corn, … kopen. Er wordt in totaal 3x per dag gebeden. Voor de lessen beginnen, voor de speeltijd en vlak voordat de bel gaat om naar huis te gaan. De kinderen bidden eerst in het Hindoestaans, daarna in het Nederlands.
In vergelijking met België zien de kinderen niet veel leerinhoud op één dag. Alles gaat zeer traag vooruit. Dit komt grotendeels doordat de leerkracht alle oefeningen op bord schrijft en de kinderen alles in hun schrift moeten overnemen. Daarna kunnen ze pas beginnen met het oplossen van hun oefeningen. In België krijgen de kinderen een voorgedrukt werkblad of een voorgedrukt werkboek waar ze in mogen schrijven. Dan hoeven wij als leerkracht enkel de oefening uit te leggen en gaat alle aandacht van de kinderen naar het oplossen van de oefening en dus naar het verwerken van de leerstof. Wanneer de kinderen hier de opgave en de oefening hebben overgeschreven, hebben ze vaak geen zin meer om de oefening op te lossen.
Niet alleen op de speelplaats, maar ook in de klas zelf praten de kinderen vaak een andere taal dan het Nederlands, voornamelijk Sranan. Een oorzaak hiervan is dat niet alle kinderen het Nederlands goed beheersen. Dit zorgt ook voor problemen tijdens de lessen. De communicatie loopt hierdoor soms stroef omdat niet alle kinderen de instructie begrijpen. Naast het moeilijk begrijpen van het Nederlands spreken de kinderen hier heel erg stil! Ik moet soms helemaal door de klas naar het kind gaan en mijn oor tegen zijn/haar lippen leggen om te kunnen horen wat het kind zegt.
Wat het lesgeven ook niet altijd makkelijk maakt is dat er in één klas verschillende leeftijden samen zitten. In België kan je het ook tegen komen dat een kind is blijven zitten en dus een jaar ouder is, maar hier is het leeftijdsverschil soms heel opmerkelijk. Zo zitten er bijvoorbeeld leerlingen van 14 jaar in het vierde leerjaar. De leerlingen worden hier in klassen gestoken op basis van hun cognitieve kennis. Ze krijgen op cognitief vlak les op hun eigen niveau. Op sociaal-emotioneel vlak geeft dit soms wel moeilijkheden. De reden hiervan is dat er geen ander onderwijs dan het lager onderwijs wordt voorzien om kinderen met leerachterstand te helpen. In België heb je bijvoorbeeld bijzonder onderwijs, maar ook GON-begeleiding, SES uren, zorgleerkrachten, … In Suriname heb je dat niet waardoor het vaak voorkomt dat kinderen een paar keer blijven zitten, bijvoorbeeld in het eerste leerjaar én in het tweede én in het derde, ….
Bij een les beweging in klas 5 kregen Jolien en ik carte blanche. We speelden eerst Chinese voetbal, daarna probeerden we tienbal uit. Chinese voetbal vonden de kinderen heel erg leuk, maar tienbal begrepen ze niet goed en daar liep het mis. Daarom hebben we een aantal spelletjes gespeeld die de Surinaamse kinderen daar spelen. Hieronder een filmpje van een Surinaams spelletje. Het lijkt een beetje op ‘wolfje hoe laat is het’ dat wij in België kennen.
Het gebeurde wel vaker deze week dat er leerkrachten ziek waren en dat we moesten invallen in de klas. In het tweede leerjaar leerden we een Chiroliedje aan: “ik ben een theepot”. De kinderen vonden het heel erg leuk, zeker als ik zei dat ik ze zou filmen! Ze waren toen wel afgeleid door de camera en vergaten de bewegingen, zoals je kan zien op et filmpje.
Elke vrijdag en zaterdag vindt er een BBQ in onze straat plaats. Ze wordt georganiseerd door Navaro, een Surinamer die zijn studies zelf moet betalen en dus een centje bijverdiend door onder andere deze BBQ. Je hebt er kip, ribbetjes en varkensvlees. Ondertussen hebben we alles al eens geproefd en het is heerlijk! We zijn alvast vaste klant en zullen voortaan reclame krijgen over lekkere gerechtjes via WhatsApp.
Onze huisbazin Jetty kwam ons zaterdag halen om in de bibliotheek te gaan knutselen met kinderen. Bij die kinderen was er ook een groep aanwezig van kindertehuis Tamara. De kinderen konden kiezen tussen verschillende knutselwerkjes waarbij wij hen hielpen. Je zag echt hoe ze ervan genoten! Ook Camille en ik lazen enkele verhalen voor die de kinderen zelf hadden uitgezocht.
We bezochten fort Zeelandia in Paramaribo. Hier vonden onder andere de bekende decembermoorden plaats. We kregen een rondleiding van een gids en hij wist ons heel de geschiedenis van Suriname in een notendop te vertellen. Op een van onderstaande foto’s zie je grote gaten in de muur. Dat zijn restanten van kogels. De gaten zijn zo groot geworden omdat men de kogels uit de muur haalde voor verder onderzoek.
De eerste week als juf Justine
Onze eerste week lesgeven op de Pandit Ramadharschool is achter de rug! In die week experimenteerden we met de notebooks en de beamer op school. Niet alles ging van een leien dakje. Het internet werkt niet altijd zo goed waardoor we dus niet op alle notebooks een beroep kunnen doen. We geven vooral ICT integratie in de vakken wiskunde, taal en muziek. Onze eerste muziekles was meteen een succes! We leerden het liedje ‘I like the flowers aan’. Zowel de leerlingen als de juf waren laaiend enthousiast!
Jolien en ik werken aan een website rond ICT in de klas. Het is de bedoeling dat de leerkrachten van onze school, maar ook van andere scholen de website kunnen raadplegen en daar verschillende tools vinden om te gebruiken in de klas. Ook willen we graag een workshop geven aan de leerkrachten omtrent ICT integratie in de klas. Deze workshop staat alvast gepland op 10 maart!
Regen hebben we hier nog niet heel veel gehad, maar toen Jolien en ik opstonden om voor de laatste dag van de week naar onze stageschool te gaan, viel de regen met bakken uit de lucht. Hoewel de afstand van ons huis naar de bushalte helemaal niet ver is, waren we toch kletsnat! Het heeft een hele dag lang non-stop geregend. De speelplaats op school was letterlijk één grote plas water! Op school waren vele kinderen afwezig door het regenweer.
Wanner we thuiskwamen van school hadden Camille en Elissa lekker gekookt. Zij moesten vandaag niet naar hun stageschool. We kregen een glaasje bubbels bij het eten om te vieren dat het weekend begonnen was. Maar dit was niet het enige, ze hadden nog meer goed nieuws. Goed nieuws? Nee, geweldig nieuws! Dankzij een goed woordje van Camille en Elissa aan het hoofd van CPI mogen we toch op binnenlandse stage vertrekken! Ik kreeg werkelijk kippenvel en tranen in mijn ogen van geluk! Dit is iets wat ik heel erg graag wou doen en nu kan ik met zekerheid zeggen dat ik het ook zal doen!
Het kakkerlakkenaantal is ondertussen opgelopen tot 3! (Eigenlijk 4: 3 levende en 1 doodde!) Op een ochtend heb ik er zelfs een in mijn kamer gespot! Hoewel onze kuisdag net voorbij was heb ik nogmaals mijn kamer van top tot teen gekuist! We zullen er aan moeten wennen, al weet ik niet of dit zal lukken.
Een maand in Suriname, een maand vol nieuwe ervaringen!
Donderdagavond zijn we voor de eerste keer uitgegaan. We trokken om 12 uur naar de Havana Lounge, niet zo ver gelegen van onze woonplaats. Het was een leuke avond met onder andere salsamuziek, muziek die we in België ook horen en Surinaamse muziek. We werden gebeten door het salsa dansen en besloten ons in te schrijven voor de salsacursus die start op 7 maart. Vier weken lang zullen we twee maal per week alles geven om echte salsa-danseressen te worden.
Vandaag hadden we afgesproken met meneer Willy. Hij is één van de vrienden van ‘Vrienden Surinaamse Basisscholen’. VSB is een organisatie van vrijwilligers die een aantal projecten hebben lopen in verschillende scholen in Suriname. Jolien en ik werken mee aan het project in de school gelegen te Ephraïmszegen. Voor meer informatie kan je volgende site raadplegen: http://santoboma.webs.com. Meneer Willy vertelde ons met veel enthousiasme over plekjes in Suriname die zeker een bezoekje waard zijn. Na deze gezellige babbel vol nieuwe informatie trokken we naar de palmentuin. Hier kwamen we helemaal tot rust. Voor we huiswaarts keerden dronken we nog een cocktailtje in de Zus&Zo.
Na een middag te werken aan ons ICT-project trokken we om 18 uur naar de kerk! Ik vond het heel spannend en had wel wat stress! We kregen een plaats toegewezen in de kerk door een zuster. We hadden ons verwacht aan een mis van ongeveer twee uur lang, maar we kregen een mis te zien van drie uur en een half! Het eerste half uur werden er verschillende liedjes gezongen die door alle aanwezigen uit volle borst werden meegezongen. Bijna iedereen stond recht en bewoog mee op het ritme van de liedjes. Vooraan stond een frontzangeres met enkele achtergrondzangers en -zangeressen die meezongen in de micro. De liedjes waren vooral in het Sranan, slechts enkele in het Nederlands, dus veel verstonden we er niet van. Na het zingen werden we al gauw opgemerkt door de priester, we waren namelijk de enige blanken in de kerk. Hij verwelkomde ons en wees ieder van ons een persoonlijke tolk aan omdat de mis vooral in het Sranan zou gebeuren. De jarigen van de week werden naar voren geroepen. Ze mochten allen iets zeggen voor de kerk en er werd met de hele kerk voor hen gebeden. Elke week wordt er een thema besproken in de kerk. Deze week was het thema ‘communicatie’, volgende week zou het over ‘seks’ gaan. Daarom werd er verzocht om volgende week een oppas te zoeken voor de kinderen omdat enkel diegenen die ouder zijn dan 18 jaar binnen mogen om de viering te volgen. De mensen hadden vorige week ook huiswerk meegekregen. Een van de opdrachten was dat de mannen een gedicht schreven voor hun vrouw. Er werden enkele gedichten luidop voorgelezen door de priester en ook de prietser las zijn gedicht voor aan zijn zwangere vrouw. De koppels die samen aanwezig waren mochten samen naar voor komen en kregen een gratis love song CD.
De priester maakte af en toe een mopje waardoor de viering een vleugje humor kreeg. Ook af en toe werden er toneeltjes opgevoerd over een gezin, dit steeds twee maal: een keer hoe het niet moet en daarna hoe het er wel aan toe moet gaan. Dit zorgde ook vaak voor humor, maar het maakte wel duidelijk wat de priester wou zeggen. Een voorbeeld van een toneeltje is het volgende:
Hoe het niet moet: mama en papa maken hevige ruzie waar de kinderen bij staan. De kinderen beginnen te huilen, de ruzie zal hen nog eeuwig bij blijven!
Hoe het wel moet: Mama wil praten met papa. Papa stuurt de kinderen om een ijsje waardoor ze rustig kunnen praten. De ouders praten op een volwassen manier met elkaar en lossen het probleem op.
Tussendoor werden er citaten en spreuken uit de Bijbel geprojecteerd. De citaten stonden in het Nederlands. Ze werden zowel in het Nederlands als in het Sranan voorgelezen. Vele mensen schreven de codes van de spreuken in een schrift en ook velen hadden hun eigen Bijbel, met aantekeningen, mee. Ook mijn tolk had een Engelse Bijbel mee.
Op het einde van de mis werden we naar voor geroepen en hebben we samen gebeden. We werden verzocht onze handen te vouwen en onze ogen te sluiten. De priester zei zin per zin voor en wij zeiden de zinnen, samen met heel de kerk na. Daarna heeft hij nog gebeden voor ons en dit was dan ook het einde van de mis. We gaven onze gegevens door aan één van de zusters. Alle mensen waren heel erg lief en sommigen spraken ons achteraf nog aan. Velen verwachten ons volgende week zondag terug in de kerk!
--------
Hoewel we soms woorden uit het Sranan kunnen linken aan het Nederlands, blijft het een moeilijke taal en begrijpen we er niet veel van. Het woord ‘bakra’ horen we elke dag, dat betekent 'blanke'. De foto hieronder is getrokken vanuit de schoolbus, op weg naar huis. Je ziet er een groepje kinderen die enthousiast ‘bakra’ riepen.
Bij de start van een nieuwe schoolweek sloeg onze bus opeens een straat in, terwijl deze eigenlijk rechtdoor moest rijden. Gelukkig kennen we de weg al een beetje en hadden we door dat we best zouden afstappen en een stukje te voet verder moesten gaan. Tijdens het wandelen naar de plaats waar we afspreken met juf Renuka smelte mijn hartje volledig weg voor deze cutie die we tegenkwamen!
Zaterdag 25 februari was het de dag van de revolutie, ook wel dag van de bevrijding en vernieuwing genoemd. Op deze feestdag van Suriname trokken we rond de middag naar de stad omdat mevrouw Mohan ons vertelde dat er feest zou gevierd worden. We kwamen toe, maar zagen nog niet veel beweging. Wat ons wel meteen opviel waren vele bloemenkransen met linten eromheen. Dit waren bloemen voor onder andere de gevallenen tijdens de revolutie. We vroegen aan een Surinamer wat meer uitleg en hij toonde ons de weg naar een tentoonstelling waar we alles te weten konden komen over de revolutie van 1980. Het hele verhaal werd er getoond aan de hand van krantenartikelen, foto’s en affiches uit de oude doos. De Surinamer vertelde ons ook dat het feest pas om 18 uur in de avond begon, vandaar dat er nog geen beweging was in de stad. Omdat het nog maar 14 uur was besloten we om een boottocht te maken op de Surinamerivier. Een fantastisch idee! We kwamen helemaal tot rust en zagen het schip uit de Tweede Wereldoorlog van heel dichtbij! Het schip heet ‘de Goslar’ en werd in 1940 tot zinken gebracht. Het werd nooit geborgen waardoor je de restanten nog steeds kan zien vanuit de stad. Ook toonde de man die de boot bestuurde ons een vogelnest vol met sabaku’s. Dat is Surinaams voor de koereiger. Ze staan vaak op de rug van grazende zoogdieren, daaraan dankt hij dus ook zijn naam.
We wandelen vaak eens door de buurt om de benen even te strekken. Zo leren we de buurt en vooral onze buren beter kennen. Onze overbuur heeft drie kinderen: Zoë, Jenoah en Ismaël (ik weet niet of ik de namen juist schrijf). Elke keer als we hen voorbijgaan, worden we aangesproken door: “Dag dametjes.” Ze wekken bij ons alle vier meteen een grote glimlach op! Op de foto hieronder zie je een loopwedstrijdje.
Op 1 maart organiseerde onze stageschool een fundraising om geld in te zamelen voor de mediatheek. De leerkrachten op school maakten verschillende soorten gerechten klaar zoals bami, nasi, roti, bara, … De pauze duurt normaal van 10 uur tot 10.30 uur, maar nu werd deze met een half uur verlengd. Jolien en ik dachten rustig rond te lopen op de speelplaats en te kijken wat de leerkrachten allemaal verkochten, maar al snel kwamen we tot de conclusie dat alles al om kwart na 10 was uitverkocht! Onze ontgoocheling was af te lezen op onze gezichten! Als je de geur van al dat eten ruikt en iedereen ziet eten, krijg je spontaan ook trek. Gelukkig hadden we reeds roti en bami besteld zodat we dit thuis konden opeten, samen met Elissa en Camille. Toen kwam plots uit dat we per ongeluk roti bij twee verschillende juffen hadden besteld en omdat we zoveel trek hadden aten we beiden een roti op in de pauze. Voor de Surinaamse kinderen en leerkrachten is dit normaal, maar het voelde toch raar aan om zo’n grote portie te eten als tussendoortje.
Ons ICT-project op school loopt goed. We behelpen ons met de middelen die we hebben. Het internet laat ons nog steeds in de steek, daarom focussen we ons nu meer op het maken van offline programma's. We merken dat de leerlingen het fijn vinden om te werken met de computers en dat ze er steeds meer vertrouwd mee raken. We proberen tijdens de lessen de leerlingen zoveel mogelijk te laten werken met de computers. Omdat er niet genoeg zijn, laten we de kinderen steeds per twee of per drie aan een computer werken. Bij het ene groepje verloopt de samenwerking beter dan bij het andere. Wanneer we gedrag zien dat niet door de beugel kan, wordt de computer afgenomen. Maar om eerlijk te zien is dit nog maar één maal gebeurd in de drie weken dat we ondertussen ICT-integratie geven op onze stageschool. De leerlingen zijn erg gemotiveerd om op de computers te werken. Bij een excel-oefening over de maaltafels wordt er bijvoorbeeld automatisch getoond of de oefening juist of fout is. We zien/horen de leerlingen vaak met hun vuistje 'yes' zeggen als de oefening correct is. Dit is zo leuk om te zien en geeft mij extra motivatie om het project uit te werken! Wat ook voor motivatie zorgt is dat het schoolhoofd, mevrouw Mohan, volledig achter ons project staat en wil dat het project verder gezet wordt wanneer Jolien en ik terugkeren naar België.
ICT is heel belangrijk in Suriname, maar nog niet alle scholen beschikken over het nodige materiaal om hieraan tegemoet te komen. Dankzij VSB kreeg de school enkele computers, een beamer en een projectiescherm zodat de school ervoor kan zorgen dat de leerlingen niet als digibeet starten in het secundair onderwijs. Hieronder zien jullie nog twee foto's uit de klas. Op de linkse foto zien jullie de leerlingen van klas 5 aan het werk op de computers. Op de rechtse foto zien jullie twee leerlingen uit klas 2. Toen ik hun kunstwerken zag liggen, reageerde ik erg enthousiast. De kinderen zagen dat ik ernaar keek en kwamen spontaan hun kunstwerk tonen en wouden ermee op de foto.
Een drukke zaterdag
We spraken weer af met onze huisbazin om in de hub (de bibliotheek) te gaan voorlezen voor de kinderen. Jetty had deze keer iemand meegebracht, een man (Faisal) afkomstig uit Londen die studeert in Suriname. Hij ging ook mee naar de hub. Er waren verschillende activiteiten voorzien voor de kinderen. Ze konden ‘handjes’ maken, danslessen volgen, kleuren, boeken kopen, luisteren naar verhalen die werden voorgelezen, zelf lezen, … De kinderen hadden het erg naar hun zin! Ik heb vooral de kinderen geholpen met de handjes te maken en te knippen. Ook was ik fotografe van dienst. Een dame vroeg mij om foto's te trekken met haar camera, omdat dit meestal vergeten wordt.
Toen Jetty ons thuis afzette, hebben we vlug iets gegeten want we hadden in de namiddag afgesproken met twee juffen van de Pandit Ramadharschool om een Hindoestaanse crematie bij te wonen en een Hindoestaanse tempel te gaan bezichtigen. De neef van juf Varsha, Ryan, was onze taxichauffeur én gids van dienst. Hij bracht ons naar de crematieplaats, maar jammer genoeg was er niemand te bespeuren. Nochtans vindt er op zaterdag meestal een crematie plaats om 14 uur. Ryan legde ons wel uit hoe het er aan toe zou gaan en toonde ons ook de zee die vlakbij gelegen was. Het was een prachtig uitzicht! Op het moment dat wij er waren was het eb en konden we allemaal kleine krabbetjes zien. We gingen even langs de dijk wandelen en tijdens de wandeling had Ryan een krab gevangen. Zo’n krab heeft één grote grijpschaar en één heel kleine grijpschaar. De tempel die we zouden gaan bezoeken, zagen we al in de verte liggen. We zagen vooral de grote beelden die er te zien waren.
Ryan leidde ons rond doorheen de tempel. Bij het binnentreden van de tempel, moesten we onze schoenen uit doen. Bij elk beeld dat je in de tempel ziet, en dat zijn er heel erg veel, is er wel een verhaal te vertellen. We luisterden met veel aandacht, maar soms was het wel moeilijk om alles aan elkaar te koppelen. Geen nood, onze gids zag aan ons gezicht wanneer er extra uitleg nodig was! In de tempel zijn er drie grote beelden of beter hoofdgoden afgebeeld: de vernietiger (Shiva), de onderhouder (Vishnu) en de schepper ( Brahma). Daarnaast zijn er nog verschillende kleine en grotere beelden afgebeeld die we meermaals zagen terugkomen, dit zijn aspecten van de hoofdgoden. Het beeld met het olifantenhoofd is ook een belangrijk figuur in de tempel. Dit is de god Ganesha en die moet je namelijk als eerste aanbidden. Als je dit niet doet, worden al je andere gebeden niet geaccepteerd. Alle offeranden worden gedaan met de bladeren van een peperboom (zie foto).
Toen we thuis kwamen van onze 'date' met juf Renuka en juf Varsha hebben we weer snel iets gegeten en maakten we ons klaar voor de gala-avond in de kerk. De tolk die Camille twee weken geleden toegewezen kreeg, had ons uitgenodigd. We werden om 18 uur verwacht, maar de gala-avond bleek pas te beginnen om 19 uur. De kerk was helemaal anders ingericht als twee weken geleden. Er was vooraan plaats gemaakt voor een rode loper en rechts was er een doek gespannen met allemaal lichtjes. Het leken wel kleine sterren. We werden meteen verrast door twee dames die achteraan de kerk begonnen te zingen. Zij werden al snel bijgestaan door andere zangers en zangeressen. Daarna werden we verwelkomt door de MC van de avond, hij zou de hele avond begeleiden en de kerk entertainen. We kregen verschillende shows te zien zoals een dans, gedichten die werden voorgelezen, liedjes die werden gezongen en niet te vergeten de catwalk! Op de Catwalk werden de VVIP’s (Want de rest van de kerk was de VIP) naar voren geroepen om zich te laten zien op de catwalk. Later op de avond werd er nogmaals gebruik gemaakt van de catwalk, maar deze keer door anderen dan de VVIP’s. Dit werd gedaan aan de hand van een spel: ‘pap’. Zo lang dat de kerk ‘pap’ riep, mochten de dames en heren blijven lopen op de catwalk. Dit was echt fantastisch en grappig om te zien. Bij sommigen werd heel de kerk helemaal gek en riepen de Surinamers het uit! Zeker toen er twee kinderen naar voor kwamen en de debb deden. Dit vond ik echt grappig, de debb is dus overal in de wereld gekend. De gala-avond duurde tot 22 uur. We gingen nog op de foto met Garcita en keerden huiswaarts.
De vlindertuin - Leliedorp
Om 11 uur vertrokken we met onze vaste taxi (taxi Radjen) naar de Vlindertuin, gelegen in Leliedorp. We bezochten er de vlindertuin, het insectenmuseum en kregen er een rondleiding in de vlinderkwekerij. De vlindertuin was prachtig! De vele verschillende vlinders vlogen er in het rond en af en toe lande er een op je hoofd of been. Het was er heel erg rustig, we waren er ook de enige bezoekers! In de vlindertuin vliegen er enkel mannetjes rond, de vrouwtjes en slechts enkele mannetjes houden ze voor in de kwekerij. De rondleiding startte in het bos. Als we geluk zouden hebben zouden we apen en luiaards kunnen zien, maar helaas was dit niet het geval. In het bos werden we aangevallen door honderden musquito’s! Maar de mooie natuur en interessante rondleiding maakte alles goed, een beet meer of minder maakt al lang niet meer uit! In de kwekerij konden we alle stadia zien die de insecten doorlopen vooraleer ze een echte vlinder worden. Vlinders leggen eieren en nadat de rups het ei heeft opgegeten, begint hij met het eten van planten. Wanneer de rups genoeg heeft gegeten, kan de verpopping plaatsvinden. De rups spint dan een cocon om zich heen. De coconnen worden aan houten latjes vastgelijmd met een lijmpistool tot ze uitkomen. Wanneer de pop openbarst komt er een vlinder uit, maar de vlinders kunnen in het begin nog niet goed vliegen. Naast vlinders zagen we ook schildpadden en slangen. We zagen zowel grote schilpadden als kleine. De kleine schildpadden mochten we even vasthouden! De slangen niet, want die waren giftig. We eindigden onze uitstap naar de vlindertuin in de shop waar iedereen een klein souvenir kocht als aandenken.
Het Koto museum
Het Koto museum is gelegen in de Princessestraat. Via meneer De Bisschop vernamen we dat dit echt de moeite waard is om eens te bezoeken! Het Koto Museum gaat over klederdracht van de vroegere Creoolse bevolking. De koto is een benaming voor de kleren die de creolen vroeger droegen. We begonnen de rondleiding in de woonkamer van toen. Naast de traditionele kledij zagen we er ook enkele tradities terugkomen. Op de foto hieronder zie je een ruiker bloemen staan. Dit zijn geen echte bloemen, maar bloemen gemaakt van snoep of pruimen. Hierin stopte men het cadeau dat men voor de jarige of ter gelegenheid van een ander feest had gekocht. Soms stopte men het cadeau ook in een schaal met allemaal stoffen van angisa's. De angisa is een benaming voor een hoofddoek die de mensen toen droegen. Men gebruikte de angisa om met elkaar te communiceren. Dit gebeurde door de hoofddoek op verschillende wijzen te knopen. Je kan ermee aantonen dat je single bent, getrouwd bent, getrouwd bent maar wel een affaire wil, … Voordat een hoofddoek wordt gebonden, moet de stof eerst gewassen, (met gomma) gesteven en streken zijn. Doeken die goed behandeld zijn, blijven ook beter bewaard. Hetzelfde geldt voor de klederdracht en ook met de kledij kon je op verschillende manieren duidelijk maken of single was of niet. Zo had je twee linten achteraan het kleed die werden gebruikt om vooraan vast te knopen zodat je geen diepe inkijk had in de boezem van de vrouw. Wanneer deze linten gedrapeerd werden, wou dit zeggen dat je een affaire wel zag zitten. Vaak waren dit vrouwen van zeemannen die niet veel thuis waren. Er bestond ook een doek die je over de schouder droeg. Ook hiermee kon je aantonen of je bezet was of niet. Wanneer je het doek over je linker schouder en dus over je hart droeg, was dat het teken dat je bezet was. Wanneer je het over je rechter schouder droeg, betekende dit dat je single was. Ik spreek hier nu vooral over het getrouwd zijn of niet, maar dat was lang niet het enige! Je kon er ook boosheid, ruzie of verzet mee duidelijk maken. Bovendien is het eigenlijk een soort geheimtaal, want niet iedereen begrijpt deze taal van communiceren. Onze gids trok onze aandacht naar een angisa waar twee sleutels op stonden die elkaar kruisten. Dit heeft als betekenis dat je nooit twee sleutels van je kamer mag geven. Misschien heb je meteen door wat hier achter zit, dan ben je in ieder geval sneller dan mij want ik had totaal geen idee wat ze ermee bedoelde! Je mag dus nooit twee sleutels van je kamer geven in de zin van: één aan je man en één aan je minnaar. Aan het einde van de rondleiding babbelden we nog even na met de gids. Het ging hierbij vooral over het onderwijs. Hierover praten we wel vaker met Surinamers en vaak delen ze ook dezelfde mening. Kinderen moeten meer al spelenderwijs leren, zelfstandig aan het werk worden gezet, begeleid worden in hun specifieke zorgen, … De dame met wie we spraken was vroeger een lerares op de lager school en werkte vooral rond drama. Ze wist enkele mooie verhalen te vertellen over kinderen die in de klas normaal heel erg schuchter zijn, maar die dan openbloeien en/of uitblinken in het dramatisch spel.
Het blindencentrum
Vol goede moed vertrokken we naar de Dr. Sophie Redmondstraat waar het blindencentrum gelegen is. We zouden er Faisal helpen koken met een maaltijd voor de slechtziende kinderen. Faisal is een man uit Londen die hier momenteel studeert. Morgen (donderdag 9 maart) studeert hij af en vrijdag vertrekt hij al richting California. Faisal was de chef kok, hij zei ons wat wij moesten doen. We sneden uien, tomaten, amandelnoten, dadels, … om zo een heerlijke maaltijd met dessert te maken. We maakten een Indiaas/Surinaams gerecht klaar. Hoewel we vroeg waren begonnen met alle voorbereidingen, liep er jammer genoeg toch iets fout. Doordat het een grote portie eten was, duurde het wel even vooraleer alles begon te koken. Hierdoor verliep alles veel trager en liepen we achter op schema. We zouden nooit op tijd klaar geraken om alle kinderen op tijd eten te geven. We zochten naar verschillende oplossingen, maar toen de gas van het gasfornuis ook nog eens op bleek te zijn hadden we slechts één oplossing voor ogen. Al het eten zouden we verder koken tot alles klaar was en dan in de frigo bewaren voor de volgende dag. Een goede oplossing, maar Faisal vond het erg jammer! Je kon de ontgoocheling zo op zijn gezicht aflezen. Diezelfde dag reserveerden we bij het blindencentrum voor ons allen een massage die zou uitgevoerd worden door slechtenzienden. Deze mensen zijn hier allen door vrijwilligers opgeleid tot echte shiatsu-experts. Van verschillende bronnen vernamen we dat het de moeite waard is. Momenteel betaal slechts 30 SRD (€3,75) voor een massage van 1 uur 30 minuten voor heel je lichaam. Bij ons in België betaal je het tiendubbele!
’s Avonds hadden we eindelijk onze eerste salsa les! We hadden allemaal een beetje stress, maar die bleek achteraf gezien onnodig te zijn! Onze salsa leraar, Yche (onder andere een Surinaamse salsa kampioen), is een man die niet bang is voor een vleugje humor. Bovendien brengt hij zijn passie voor salsa over op ons. Hij is iemand die je aanmoedigt en ervoor probeert te zorgen dat je geen schrik hoeft te hebben om salsa te dansen. Hij wil dat je zelfzeker op de dansvloer staat en daar zal hij de komende 4 weken voor zorgen. We leerden in onze eerste les de basispassen van salsa. Wat wel jammer is, is dat er geen enkele man ingeschreven is in de cursus. In de loop van de lessen zullen er altijd wel een paar mannen die reeds een cursus hebben gevolgd komen assisteren, maar er zijn zeker geen voldoende partners voor iedereen. Daarom kroop ik deze avond in de huid van een mannelijke salsa danser.
Ik kwam de volgende dag toe in het blindencentrum en nam plaats in de wachtruimte. Toen een man naar buiten kwam, sprak ik hem aan. Het was inderdaad de man die mij een shiatsu massage zou geven. We maakten kennis en hij stelde mij meteen op mijn gemak. Tijdens de massage geraakten we aan de praat. Klifton is een man van 48 jaar. Vroeger was hij, net zoals mij, een leerkracht. Jammer genoeg gingen zijn ogen er enkele jaren terug op achteruit waardoor hij nu vanop een verre afstand niets meer kan zien. Hij ziet enkel nog schimmen als iets heel docht bij is. Ik bewonder deze man omdat hij niet jij de pakken blijft zitten. Hij volgde in het blindencentrum een opleiding tot siatsu masseur van 2 jaar. Deze opleiding werd gegeven door een Nederlandse dame, Els. Met haar maakten we ook kort kennis, een hele leuke dame! Ondanks Klifton zijn beperking is hij een gelukkig man, met een vrouw en 2 kinderen. Hij gaf mij letterlijk een massage van kop tot teen! Zeker een aanrader wanneer je in Suriname bent en eens lekker wil ontspannen! Op donderdag is het een drukke dag, vele slechtzienden komen dan samen om met elkaar te praten en er even tussenuit te zijn. Aan het blindencentrum is ook een school gelegen: de Louis Braille School (foto). Deze school bestaat al 29 jaar en wordt momenteel recht gehouden door donaties van mensen, want jammer genoeg heeft de overheid een deel van de geldkraan dichtgedraaid. Vandaag was het ook de dag dat de kinderen van de school een maaltijd van faisal zouden krijgen. Gisteren liep het wat inboet honderd, maar vandaag was alles op tijd klaar. Na mijn massage ging ik nog even helpen met de voorbereidingen voor het eten van de kinderen. De kinderen vonden het heel erg lekker! Ik kreeg toch even een krop in de keel toen ik de kinderen zag eten! Ik zou mij niet kunnen voorstellen hoe het moet zijn om blind te zijn! En al zeker niet wanneer je heel erg lang wel hebt kunnen zien en opeens je zicht verliest zoals Klifton!
Al de vorige belevenissen konden plaatsvinden vanwege ons schoolvrije week. Natuurlijk werkten we ook aan ons onderzoek, want daarvoor zijn we naar hier gekomen! Vrijdag 10 maart gingen we wel naar school, omdat er dan holi paghwa werd gevierd. Het was een enorm groot feest, ik zag alleen maar lachende gezichten! Ook het schoolhoofd was aan het glunderen van geluk! Alle kinderen kwamen in vrije tijdskledij naar school. Het klinkt misschien raar, maar hierdoor was het moeilijker om de kinderen te herkennen! De invulling van de dag zag er als volgt uit:
muzische vorming in de klas (voornamelijk tekenen)
activiteiten kleuters en klas 1 op de speelplaats
lekker eten en drinken in de klas
activiteiten klas 2 tot en met 6
spelen met poeder (en ravotten in de grote plas op de speelplaats, want jammer genoeg had het de vorige dagen veel geregend!)
De activiteiten werden door de kinderen de dagen ervoor voorbereid in de klas. Deze bestonden voornamelijk uit stoelendans, gedichten en liederen over holi paghwa. Alle klassen stonden rondom de speelplaats en keken toe op de voorstelling van de klassen. Wanneer de activiteiten gedaan waren, mochten de kinderen vrij spelen met het poeder dat ze hadden meegebracht. Er werd voornamelijk met wit poeder gegooid, om de nieuwe mediatheek te beschermen tegen de vele (mooie, felle) kleuren. Tijdens dit hele gebeuren werd er ook muziek gedraaid door een DJ. De kinderen gingen uit hun dak en dansten zich de benen van onder het lijf. Jolien en ik bleven echter niet gespaard van al het poeder! Meteen werden we ‘aangevallen’ door de kinderen en kregen we verschillende kleuren (want sommige kinderen hadden ook gekleurde poeder mee) over ons heen. Ook de leerkrachten speelden onderling. Ik zag enkele leerkrachten op mij af komen met een emmer water, en ja hoor, deze was voor mij bedoeld! Het is zo fijn om op een school te staan waar de collega’s plezier met elkaar maken en eens een grapje met elkaar uithalen! De reden waarom ze met water gooiden? Omdat het poeder van moeilijker van je lichaam gaat, en dat merkte ik inderdaad in de douche! Wanneer de kinderen naar huis mochten, deden we nog een stoelendans met de leerkrachten! Na het feesten, moest er ook nog even gewerkt worden! De zorgcoördinator evenals Jolien en ik gaven nog een presentatie nadat de kinderen naar huis gingen. Eerst was de zorgcoördinator aan de beurt. Zij gaf een interessante presentatie over dyslexie, dyscalculie en dysorthografie. Jolien en ik gaven een presentatie over ICT-integratie in de klas. We bespraken waarmee we de afgelopen drie weken waren bezig geweest en wat onze bevindingen waren omtrent het ICT-gebruik. We stelden onze website voor waar de leerkrachten steeds terecht kunnen. Ze vinden er allereli programma’s, websites, oefeningen, … Jammer genoeg hadden we niet de tijd om alles te bespreken wat we graag wouden bespreken. Maar er is zo veel te bespreken wat ICT betreft! Wanneer leerkrachten dus extra uitleg willen, mogen zij dit zeker vragen en zullen wij met plezier alles uitleggen!
In onze tweede salsa les werd er weer heel wat gelachen, maar natuurlijk ook gedanst! Ditmaal hadden we meerdere mannen in ons gezelschap dan anders. We vormden 3 lange rijen achter elkaar en schoven telkens door zodat iedereen een aantal keer met een man kon oefenen. Ook zorgde de leraar ervoor dat je niet steeds met dezelfde man danste, maar afwisselde tussen de 6 verschillende danspartners. Aan het einde van deze les deelde Yche ons mee dat we deze week de basiscursus reeds hadden afgerond en we de volgende week zouden starten met het semi-gevorderde deel van de cursus. Volgende week leren we draaien, spannend!
Zondag, de dag waarop de holika verbrand werd, was het een heel warme dag! Het moest er toch ooit eens van komen; voor het eerst in 6 weken ben ik verbrand door de zon! Een warme dag, een gelegenheid om een plonsje te baden. We werden uitgenodigd door de tolk van Camille, Gracita, om te gaan zwemmen. Het was heel erg gezellig. Na onze zwempauze gingen we al eens een kijkje nemen bij de voorbereidingen voor Holi Paghwa op het onafhankelijkheidsplein. Dit deed mij extra zin krijgen in Holi Paghwa, een feest waar ik al weken naar uit kijk! Maar voor er Holi Paghwa kan gevierd worden, moet eerst de holika verbrand worden. We gingen op zoek naar een plaats waar er zo ’n verbranding zou plaatsvinden. Voordat de holika verbrand werd, werd er gebeden. De priester zong/zei het gebed op en bracht enkele offers. Men stak eerst een klein vlammetje aan en met die vlam werd de holika aangestoken. Je zou denken, als je de holika ziet, dat het toch wel even duurt vooraleer deze helemaal is opgebrand. Maar niets is wat het lijkt! De holika was al helemaal verbrand na 15 minuten. Men steekt de holika in brand om het kwade te verbranden. Het symboliseert de overwinning op het kwade. Na de verbranding bleven we nog even nagenieten van de mooie gebeurtenis en de handelingen die plaatsvonden op het terrein. We besloten om naar huis te gaan zodat we zeker waren uitgerust voor het echt feest morgen! Tijdens het wachten op de taxi maakten we nieuwe vrienden. Er kwamen enkele Hindoestanen naar ons toe en bekladden ons met blauw poeder. Ze zagen er heel erg gelukkig uit en waren helemaal in de feeststemming. Ze vonden het jammer dat we al naar huis zouden gaan. Omdat onze taxi was ingenomen door andere stagiaires, konden we dus nog even praten en deelden we onze Facebook met elkaar. Wie weet zouden we hen op Paghwa zelf ook ontmoeten!
SUBH HOLI !
E I N D E L I J K, de dag van Holi Paghwa is aangebroken! Holi Paghwa in een Hindoestaanse feestdag waarbij er wordt gespeeld met kleurenpoeder. Hier heb ik erg lang naar uitgekeken! We vertrokken richting de stad met onze witte t-shirt. Eenmaal aangekomen in de stad zagen we al vele mensen die gekleurd waren. We gingen naar het onafhankelijkheidsplein om de sfeer op te snuiven. Daar was echter nog niet zo veel te doen. We wandelden wat rond en zochten afkoeling in de schaduw. Het was namelijk een warme dag, maar dat vonden we niet erg! We werden al snel door velen gevraagd om mee te gaan op de foto. Het meest door mensen met een klein kindje. Ook in de palmentuin werd er Paghwa gevierd. Daar was wel al veel volk! Tussen al het volk kwamen we onze buren Jenoah, Ismaël en Zoë tegen. In de palmentuin was er ook een traditie bezig, namelijk mensen die, op tijd, een toren bouwden door op elkaar te kruipen en om het snelst een kom met gekleurd water moesten omdraaien over het hoofd. Hieronder vind je een filmpje over deze traditie. We leerden op deze dag heel wat nieuwe mensen kennen. Het was een geweldig feest! Jammer dat het alweer gedaan is. Ik zal altijd met veel vreugde terugdenken aan deze dag wanneer in België de color-run wordt georganiseerd! Ik denk dat ik volgende keer ook zal deelnemen aan deze loop.
De dag erna was het alweer school. We kwamen toe op de school en kregen te horen dat er vele leerkrachten afwezig waren. Daarom werden Jolien en ik ingezet in het eerste leerjaar. Jolien in 1B en ik in 1C. Ik herhaalde de cijfers met de kinderen op een beweeglijke manier. De kinderen waren enorm enthousiast en deden allemaal flink mee. Daarna gingen we woordjes lezen. Hieronder zie je ook een filmpje van een leerling die al heel goed zijn woordjes kan lezen, een dikke duim! Op dinsdag en donderdag krijgt de school melkproducten voor de leerlingen. Er wordt gevarieerd in verschillende soorten yoghurt, melk met een smaak, chocomelk, … Je ziet de kinderen telkens smullen wanneer ze dit krijgen, want jammer genoeg hebben sommige kinderen nog niets gegeten voor ze naar school vertrekken. Vandaag kwam ook meneer John langs, de man van ICT. Jolien en ik waren erg gelukkig, hij kwam namelijk het internet herstellen. Hij bracht alle computers in orde en liet ons de werkwijze zien van hoe je het internet kan herstellen, want jammer genoeg valt het nog steeds af en toe weg. Ook gaf meneer John ons een programma mee dat we offline kunnen gebruiken in de klas. We hebben het inmiddels al op alle computers gezet en gaan er volgende week mee aan de slag.
Een gezellige avond met de buurmannen
Ik vertelde in een van mijn vorige blogberichten reeds over Navaro, een Surinamer die BBQ verkoopt om zijn studies te financieren. Telkens wanneer hij ons tegenkwam zei hij dat hij zou langskomen op een donderdag om dan naar Havana Lounge te gaan, maar vele donderdagen gingen voorbij zonder een teken van Navaro te bespeuren. Tot gisteren! We gingen weliswaar niet naar Havana Lounge, maar hadden een gezellige avond met enkele Surinamers uit onze straat. Wat wij in België flessenGELUK noemen, zullen zij hier eerder omschrijven als flessenONGELUK. Zij mogen niet in een lege fles blazen en een wens doen, want dat zou ongeluk met zich meebrengen. Verder werden er ook liedjes gezongen, waaronder de klassieker ‘Het is een nacht’. Ook spraken we af om volgende zondag buiten de stad te trekken naar Colakreek om daar te gaan zwemmen.
Bigi Pan (18/03-19/03)
Om 8 uur werden we verwacht aan het gebouw van SU4YOU, een organisatie die verschillende trips in Suriname aanbiedt. We vertrokken samen met Tino, onze taxichauffeur, richting Nickerie. Een autorit van 4 uur lang stond ons te wachten! Onderweg moesten we even stoppen omdat we een lekke band hadden. Geen nood, we hebben letterlijk 5 minuten aan de kant gestaan, want Tino verving de band heel erg snel.
We reden door verschillende districten zoals Saramacca en Coronie om zo Nickerie te bereiken. We waren veel te vroeg in Nickerie, want we werden pas om half 3 verwacht op de verzamelplaats aan het water. Omdat we heel graag het rijstbedrijf Manglie in Nickerie wouden bezoeken, reed Tino naar het bedrijf. Jammer genoeg zou het bijna sluiten en was een rondleiding niet meer mogelijk. In plaats daarvan stopten we even langs de zee en gingen we gezellig eten in een restaurant. Hoewel we te vroeg in Nickerie waren en dus tijd over hadden, moesten we ons eten snel opeten om op tijd op de verzamelplaats te zijn!
Eenmaal aangekomen aan de verzamelplaats maakten we kennis met onze gidsen voor de komende dagen: Mikash en Mantje. Ook onze taxi chauffeur zou ons het hele weekend vergezellen en ging met ons mee naar Bigi Pan. We vaarden eerst een klein stukje over een rivier. Daarna moesten we onze boot over een sleepbrug trekken om dan verder te kunnen varen naar Bigi Pan. Tijdens de boottrip naar onze hut op het water, liet Mantje ons kennismaken met verschillende vogelsoorten. Ik was werkelijk onder de indruk van de wondermooie natuur. Wanneer we onze hut op het water hadden bereikt, trokken we meteen onze bikini aan en gingen gaan kajakken. Elissa en Camille gingen samen in één kajak en Jolien en ik namen elk apart een kajak. (Toch al een beetje oefenen voor de reis naar Zweden!) De natuur en de vele vogels brachten mij volledig tot rust! Na het kajakken trokken we samen met Mantje terug het meer op met de boot om vogels te gaan spotten. We zagen verschillende vogelsoorten die ik nog nooit in mijn leven zag! Rode Ibissen, reigers, flamingo’s, witte en grijze borstzwaluwen, een specht, visarend, … De rode Ibissen hebben een prachtig rode kleur! De specht trok ook mijn aandacht! Hoewel je deze vogel ook in België kan zien, was dit toch de eerste keer voor mij. Het is zo’n mooie vogel! Op Bigi Pan zie je ook vele witte en blauwe reigers. Je zou denken dat dit verschillende vogelsoorten zijn, maar dan ben je mis! De vogels veranderen naargelang hun leeftijd van kleur! Wanneer ze jong zijn, zijn de vogels blauw, maar wanneer ze volwassen zijn, krijgen ze een witte kleur. Misschien wel leuk om te weten is dat Bigi Pan ‘groot meer’ betekent. Het is een heel groot meer met zout water waar het overal slechts 60 tot 80 cm diep is. Bigi Pan is geen natuurreservaat. Dat wil zeggen dat er op de dieren mag gejaagd worden, behalve op de reigersoorten, want dat is een beschermde diersoort.
Na al dat vogel spotten, kwamen we terug in onze hut op het water waar we enkel onze voetjes onder de tafel moesten schuiven om lekker te eten. We aten saoto soep. Het is een soep waar je verschillende ingrediënten aan kan toevoegen zoals ongeboren kip (ei), taugé, aardappelstokjes, gebakken vermicelli, gebakken uitjes, gefileerde kipfilet en ketjap. Het was heel erg lekker en het vulde enorm! Na het eten vroeg ik Mikash om mij te helpen met mijn hangmat op te hangen die ik in de stad had gekocht. Hierna maakten we ons klaar om kaaimannen te gaan zoeken. We deden warme kleren aan en smeerden ons in met veeeel muskietenmelk. Mantje vertelde ons dat het al even geleden was dat hij een kaaiman had gevangen omdat het water heel erg laag staat en dan verstoppen ze zich onder de modder. Maar vol goede moed stapten we in de boot en vertrokken we! In de verte zagen we precies 2 lichtjes. Dat bleken de ogen van een kaaiman te zijn! Mantje schakelde de motor van de boot uit en vroeg ons de koplampen uit de doen. Hij stapte met zijn blote voeten het water in en ging richting de 2 kleine lichtjes. We zagen niet goed wat hij aan het doen en zaten vol spanning te wachten tot hij terugkwam! Wanneer hij terug naar de boot stapte leek het eerst dat hij niets had gevangen, maar wanneer we beter keken, zagen we dat hij een kaaiman gevangen had! We waren de gelukkigste meisjes van heel Bigi Pan! Langzaam kwam Mantje met de kaaiman in zijn hand naar de boor gestapt. We mochten de kaaiman met 2 vasthouden. Één persoon aan de staart en de andere persoon heel stevig bij de nek. Hoewel ik toch een beetje schrik had toen ik de kop van de kaaiman vasthield en hij de kaaiman losliet, vond ik het tegelijkertijd zo geweldig! Mantje nam de kaaiman terug over en zette hem terug in het water. Wanneer hij zeker was dat de kaaiman terug weg was, startte hij de motor van de boot terug om verder te gaan. Zoals jullie kunnen lezen, was onze gids een persoon die veel respect had voor de dieren! Ook tijdens het vogel spotten schakelde hij de motor van de boot tijdig uit en ging heel langzaam naar de flamingo's toe! Mantje vertelde ons dat we nog een jonge kaaiman hadden gevangen, daarom mochten we de kaaiman vasthouden. Kaaimannen kunnen wel tot 2 meter lang worden! Tijdens het verderzetten van onze tocht zagen we nog twee kleine slangen. Ongelofelijk hoe snel onze gids de dieren kon spotten. Vanuit de verte kon hij ons vertellen in welke boom hij een slang zag, terwijl wij nog steeds aan het zoeken waren naar de slang wanneer we al naast de boom zelf gestopt waren! Wanneer we terug aankwamen op onze hut, mochten we onze voetjes weer onder tafel schuiven voor een heerlijk dessert: baka bana! Daarna gingen we op het terras liggen en keken we naar de sterrenhemel. Voor het eerst zag ik een vallende ster! Hier in Suriname zijn er veel dingen die ik voor het eerst in mijn leven doe en zie! Ook in een hangmat slapen was een hele belevenis. Hoewel ik niet zo goed geslapen heb, vond ik het wel geweldig om in een hangmat te slapen, maar vooral om wakker te worden met een wondermooi uitzicht! Vroeg in de ochtend stond ik op, terwijl de anderen nog sliepen. Ik nam plaats op het terras en genoot van het wondermooie uitzicht! Jammer genoeg waren er erg veel wolken dus was de zonsopgang niet goed te zien. Nadat ik letterlijk een uur heb zitten staren naar de wondermooie natuur, werden de anderen wakker gemaakt en ontbeten we samen. We kregen een uitgebreid ontbijt met onder andere ongeboren kip (deze term gebruiken ze voor wat wij een ei noemen), watermeloen, sandwiches met beleg, bananen, chips, … Vandaag zouden we nog ruimte krijgen om te kajakken en om een modderbad te nemen voordat we terug naar huis moesten. Het modderbaden eindigde in een heus moddergevecht tussen ons, de 4 bakra’s, Mikash en Tino. We spoelden ons af in het water en keerden terug naar onze hut waar we bami voorgeschoteld kregen. Na de lekkere lunch en nog wat zonnebaden, maakten we ons klaar om terug in de boot te stappen en naar huis gaan. Bigi Pan was onze eerste uitstap ver buiten de stad en wat voor een! Op naar de volgende uitstapjes!
Een nieuwe schoolweek
Na zo’n geweldige uitstap begon de schoolweek alweer. Jolien en ik hadden onze lessen reeds voor het vertrek naar Bigi Pan voorbereid. Naast het lesgeven aan de kinderen, kregen we ook de opdracht om te helpen bij het opzetten van de mediatheek, want de opening stond gepland op vrijdag 24 maart. We plaatsen de tafels in de mediatheek en kregen verschillende boeken die we per leerjaar sorteerden en in boekenrekken hebben gezet. Dit was een hele karwei! We gaven elk boek een label zodat de leerlingen snel en makkelijk kunnen zien welke boeken op hun niveau zijn. Er zitten heel wat prachtige exemplaren tussen! Alle boeken zijn donaties, vooral donaties van de bibliotheek uit Den Haag.
Zeeschildpadden in Braamspunt
Donderdag 23 maart trokken we rond 16 uur naar Leonsberg. We hadden er met vrienden afgesproken om samen zeeschildpadden te gaan spotten. We stapten in Leonsberg samen op de boot en vaarden over de Commewijnerivier naar Braamspunt. Onderweg zagen we ook verschillende dolfijnen! Je zou niet denken dat er in deze rivier dolfijnen leven! Ook kwamen we op een plek op de rivier waar vele vissersboten bijeen lagen. We vaarden er naartoe en stopten even naast een van de vissersboten. Elk om de beurt mochten we overstappen naar de boot om te kijken welke vissen hij allemaal had gevangen in zijn net. Tussen de gevangen vissen zaten ook vele kleine kwallen en enkele grote kwallen. De grote kwal zou volgens de visser niets doen en hielden we dus een keertje vast! Ook al zou de kwal niets doen, toch had ik wel een beetje schrik! We vaarden verder naar het strand. Omdat we een beetje te vroeg waren, mochten we enkele uurtjes vrij rondlopen op het strand. We wandelden langs de zee en aten samen Roti.
Na de vrije uurtjes gingen we op pad langs de kust om zeeschildpadden te spotten. We moesten op het strand uitkijken naar sporen die vanuit de zee naar het strand liepen. De vrouwtjes komen namelijk uit het water om eieren te leggen. Wat wel heel belangrijk is om te weten is dat je zeker niet met een gewone koplamp mag schijnen, enkel met een rode lamp. Dit komt doordat de schildpadden anders verward raken. Na enkele minuten wandelen, kwamen we al meteen een zeeschildpad tegen. Maar jammer genoeg was deze dood. Ze was in een vissersnet terecht gekomen en is blijven hangen wanneer het vloed was. Omdat de zee zich in een toestand van eb bevond, moesten we lang wachten tot het vloed werd. In die tijd wandelden we verder tot aan een bos in de hoop toch sporen te zien. We zagen enkele sporen, maar er was geen zeeschildpad te zien. Omdat het te steil was, kroop de zeeschildpad terug naar de zee. Niet iedereen was mee toen we verder wandelden tot het bos. We hadden op voorhand een code afgesproken met de rode lampen. Als er 3x met de lamp geknipperd werd, wou dat zeggen dat er een zeeschildpad gespot was en dat we snel moesten komen. Dat was ook het geval toen we helemaal aan het bos waren aangekomen. We zagen in de verte, op de plaats waar we even hadden gepauzeerd een rode lamp 3x knipperen. Met grote passen stapten we terug. De afstand was heel erg ver en we hadden schrik dat we te laat zouden zijn om de zeeschildpad nog te zien. Toen we aankwamen bleek er geen zeeschildpad te zijn, maar wel een spoor. Wel zouden er verderop een vijf- à zestal zeeschildpadden aanwezig zijn op het strand. We besloten dus om in die richting terug te wandelen. Al gauw kwamen we terug een spoor tegen. Robin, onze gids, ging kijken of er effectief een zeeschildpad was. Vanuit de verte zagen we dat de zeeschildpad een kuil aan het graven was. Dat is de eerste fase van de schildpad wanneer zij uit de zee komt. Ze graaft een kuil waar ze in gaat liggen en vervolgens haar eieren kan leggen. Wanneer ze haar eieren heeft gelegd, graaft ze de kuil weer dicht en gaat ze terug in de zee. Vaak graven de zeeschildpadden ook nog andere kuilen om op die manier de stropers voor te zijn. Omdat de zeeschildpad net was begonnen met haar kuil te graven, moesten we wachten tot ze klaar was en begon aan de volgende fase: het leggen van de eieren. Dit heeft een heel lange tijd geduurd, maar het wachten werd beloond! We zagen hoe de zeeschildpad eieren aan het leggen was. Robin nam één ei uit de kuil die we eens mochten vasthouden. Als je lichtjes op het ei duwde, deukte het een beetje in. Het ei was ongeveer zo groot als een pingpongbal. Dan begon opeens de zeeschildpad opeens aan de volgende fase: het dichtgraven van haar kuil. Wanneer ze eieren legt, is ze zich er niet van bewust wat er rondom haar afspeelt. Maar wanneer ze klaar is met eieren leggen en ze de kuil begint dicht te graven, wordt ze zich wel bewust van het feit dat er vele mensen rondom haar staan. Dat wil dus zeggen dat we heel snel weg moesten zodat ze niet bang zou worden. We stapten dus verder langs de zee, in de hoop nog zeeschildpadden te spotten die zich in een ander stadium zouden bevinden. We hadden geluk, want niet veel verder was er een zeeschildpad net klaar met haar eitjes te leggen en de kuil dicht te graven. We keken vanop een afstand hoe de schildpad terug naar de zee ging. Dit was best wel grappig om te zien. Ze ging vrij snel naar de zee en met een plonsje was ze weg. Robin merkte wel op dat ze haar eieren te dicht bij de zee had gelegd, want als het vloed zou worden, zouden de eieren gewoon weer wegspoelen. We stapten verder langs de kust richting de boot en kwamen nog verschillende sporen tegen en zagen in de verte ook vaak nog zeeschildpadden. In onze tocht op zoek naar zeeschildpadden kwamen we ook af en toe een krab tegen. Robin nam ook eens een krab vast zodat we die van dichterbij konden bekijken, heel erg fascinerend om te zien. Wanneer we op het strand stapten, gaven onze voetstappen ook vaak licht! Dit waren lichtgevende algen. Wanneer je dus met je voet over het zand schraapte, zag je een lichtgevende lijn verschijnen. Na een lange wandeling langs de zee, stapten we terug op de boot en keerden we terug naar Leonsberg. De dolfijnen sliepen inmiddels al, langs de rand van de rivier. We hadden in ons hoofd om misschien nog naar Havana Lounge te gaan om onze salsa daar een beetje te oefenen, maar we waren allemaal heel erg moe van de trip. We besloten dus om rechtstreeks naar huis te gaan en in ons bed te kruipen. We werden namelijk de volgende dag vroeg verwacht op het Chiristelijk Pedagogisch Instituut (CPI). Daar kregen we meer uitleg over onze binnenlandse stage. We kregen nogmaals enkele richtlijnen mee. Ook kregen we te horen op welke school we zouden stage lopen en in welk leerjaar. Samen met Ineke en Lisa zal ik stage lopen op Kajapatie. Ineke en Lisa zijn studenten die stage lopen in de kleuterklas. In het binnenland zal ik stage lopen in het derde leerjaar.
Opening van de mediatheek - Pandit Ramadharschool
Na het infomoment op het CPI, namen we vliegensvlug een taxi naar de Pandit Ramadharschool. Vandaag (vrijdag 24 maart) was namelijk een belangrijke dag: de opening van de mediatheek. Jolien en ik konden er jammer genoeg niet bij zijn van in het begin, maar we waren nog net op tijd voor de onthulling van het bord aan de mediatheek en voor het doorknippen van het lint. We begeleidden een aantal kinderen naar binnen die aan een computer mochten plaatsnemen. Ze waren heel erg gemotiveerd om een educatief spel te spelen op de computer. Dat maakte mij heel erg blij, want dat wil toch wel zeggen dat Jolien en ik in ons opzet geslaagd zijn omtrent de ICT integratie op de school. We maakten kennis met de vorige directeur van de school. Hij vertelde ons over de toestand van de school vroeger. Samen met André Baetens en andere leden van de organisatie Vrienden Surinaamse Basisscholen (VSB) realiseerde hij de school tot hoe ze er nu uit ziet. Mevrouw Mohan zette het werk van hem verder, en met groot succes! De mediatheek ziet er geweldig uit en zal in de toekomst ook functioneel gebruikt worden door de leerkrachten. Ook ik wil iedereen bedanken die heeft meegeholpen aan dit project, dit prachtig initiatief! De school kwam ook in het journaal, dit filmpje zal ik hier later posten.
Hoera voor Jenoah!
Er is er een jarig, hoera hoera! Jenoah, die schattige jongen uit onze straat, nodigde ons uit op zijn verjaardagsfeest in de zoo! We waren laaiend enthousiast en trokken zaterdagvoormiddag naar de stad om cadeautjes te kopen in de Kirpalani en de beyrouth bazaar, twee populaire winkels in Suriname waar je alles kan kopen wat je nodig hebt! Je vindt er kleren, materiaal om te koken, kuisen, te werken in de tuin, speelgoed, didactisch materiaal, … Omdat we er niet zullen zijn op de verjaardag van Zoë en Ismaël, kochten we ook enkele cadeautjes voor hen. Taxi Radjen bracht ons (zoals altijd mooi op tijd) naar de dierentuin. Aan het loket wisten ze van onze komst, vier blanke stagiaires. We liepen door tot het tentje waar de familie zat. Wanneer de kinderen ons in het vizier hadden, kwamen ze naar ons toegelopen. (of in Surinaamse termen: toegerend) We gingen met de kinderen op tocht in de zoo. We zagen apen, slangen, kaaimannen, tijgers, pauwen, vogels, … Voor het eerst zag ik ook een miereneter! Man, wat zijn dat reusachtige beesten! Nadat we alle dieren hadden gezien, aten we lekkere bami, speelden we nog in de speeltuin en lieten we ons nog een tattoo zetten bij de schminkster. Het was een zeer mooi en geweldig feest. De kinderen hadden het erg naar hun zin! Het feest werd afgesloten met een grote taart in de vorm van een 3 én in het thema van de zoo. Heel de familie zong uit volle borst voor Jenoah. Daarna sneed Jenoah samen met zijn mama de taart aan en werd zijn gezicht volledig onder gesmeerd met de taart, een soort van traditie in Suriname.
Normaal zouden we naar Colakreek gaan om te gaan zwemmen met Surinamers uit onze straat, maar jammer genoeg ging dit niet door. Het was een zeer warme dag dus Jolien en ik besloten om in Torarica te gaan zwemmen. Dit is een hotel gelegen in de stad Paramaribo. We leerden er andere stagiaires kennen en genoten van het mooie weer! Wanneer we de bus terug naar huis wouden nemen, hebben we enorm lang moeten wachten. Zoals ik al eens heb gezegd in een van mijn blogberichten, wacht de buschauffeur steeds tot de bus vol zit alvorens hij vertrekt. Op zondag is, in tegenstelling tot België, de stad helemaal leeg. Er is amper volk en dus duurt het enorm lang tot wanneer de bus vol zit!
Presentatie 'ICT in de klas' voor CPI
Maandag 27 maart, gaven Jolien en ik een presentatie aan de Surinaamse studenten van het CPI over ons onderzoek dat we hebben gevoerd, namelijk ICT integratie in de klas. Ook Camille en Elissa gaven een presentatie over hun onderzoek, onderwijs op maat. Als laatste was ook Ineke, studente kleuteronderwijs aan de Arteveldehogeschool, aan de beurt. Zij voerde een onderzoek over kosteloos materiaal uit. Na al dat gestress voor de presentaties, trokken we met z’n allen de stad in om even te ontspannen. We dronken eentje op de goede afloop en gingen dan gezellig iets in ’t Vat. We zouden afrekenen toen opeens Ineke een man met een luiaard had gespot. We waren allemaal verwonderd en staarden letterijk met onze mond open naar de man. Hij zag ons kijken en kwam naar ons toe. We maakten kennis met Crispy de luiaard. Zowel de man als Crispy maakten ons even de gelukkigste stagiaires van Suriname; we mochten Crispy even vasthouden! Wat een geweldige ervaring was dat! Een luiaard heeft hele lange nagels, dus wanneer hij mij heel hard knuffelde had ik wel een beetje pijn, maar in al mijn euforie en geluk negeerde ik zijn klauwen!
Lesgeven in de nieuwe mediatheek
Een nieuwe week op de Pandit Ramadharschool ging van start. De mediatheek was inmiddels officieel geopend, dat wil dus zeggen dat Jolien en ik voor het eerst les mochten geven aan de kinderen in de mediatheek! Het was een vermoeiende week, maar een week waarin ik zo genoten heb van het lesgeven aan de kinderen! We geven inmiddels twee maanden les op deze school en de kinderen beginnen ons beter en beter te kennen. Mijn klashouden is sterk gegroeid in deze twee maanden en ook mijn geduld behouden ten opzichte van de kinderen werd hier sterk op de proef gesteld. Ik ben blij dat ik kan zeggen dat ik in dat laatste wel geslaagd ben. Het was niet altijd even makkelijk, maar als ik kijk naar het verloop van de laatste stageweek op de Pandit Ramadharschool ben ik heel lij met wat Jolien en ik bereikt hebben bij de kinderen. Zelfs de klas die normaal heel rumoerig en druk is, was in deze laatste week heel erg rustig en de leerlingen genoten van het educatief bezig zijn op de notebooks. Het is heel fijn om de stage zo af te sluiten! Ik kijk er naar uit om in de toekomst nieuws te vernemen van mevrouw Mohan omtrent het gebruik van de mediatheek en de notebooks!
Zondag 2 april vertrekken Camille, Elissa, Jolien, Ineke en ik op binnenlandse stage naar Jaw Jaw. Daar zullen we een week lang lesgeven. Ik zal lesgeven in de derde klas. Omdat we uit verschillende bronnen vernomen hebben dat de scholen in het binnenland over niet veel middelen beschikken, zijn Jolien en ik de stad ingetrokken om inkopen de doen voor onze stageklas in het binnenland. Een deel van het ingezamelde geld (van de snoepzakjes) gaat dus naar de kinderen in het binnenland! Nogmaals bedankt aan iedereen die een snoepzakje heeft gekocht! De kinderen in het binnenland zullen jullie eeuwig dankbaar zijn, dat weet ik zeker!
Navratan
Juf Renuka vertelde ons dat we deze week zeker een Hindoestaanse tempel moesten bezoeken omdat ‘navratan’, een feest van 9 dagen lang is begonnen. Het zijn 9 dagen (‘nav’ staat voor 9) waarin er geen vlees en vis wordt gegeten. We volgden de raad van juf Renuka op en trokken op woensdag naar de Hindoestaanse tempel in de Koningsweg. Bij aankomst werden we meteen aangesproken door een hindoestaan. Hij vertelde ons wat er allemaal op het programma stond. Hij gaf ons ook enkele belangrijk richtlijnen vooraleer we de tempel betraden. Zo moesten we eerst onze schoenen uit doen voordat we binnen gingen in de tempel en wanneer we binnen kwamen moesten we de mensen groeten. Wat ook belangrijk was om te weten is dat je niet met je rug naar het grote beeld vooraan in de tempel mocht staan. De viering begint en eindigt met een offer aan de verschillende goden. Vooraan staan verschillende schalen met een brandende kaars en verschillende bloemen in. Deze schalen worden door hindoestanen in de tempel rond gebracht. Bij elk beeld, groot of klein, staat men even stil, draait men de schaal drie maal in het rond en legt een bloem bij het beeld van de god/godin. Het offer wordt begeleid door een groepje muzikanten. Tijdens het offer staan de mensen recht en vouwen ze hun handen volgens het Hindoestaanse geloof. Na het laatste offer komt men rond met een brandende kaars. We zagen de mensen grijpen naar het vuur met hun handen om vervolgens hun handen over hun gezicht te wrijven. Deze persoon die de tempel rond ging, werd gevolgd door twee anderen. De eerste gaf iedereen een theelepel melk met suiker. Dit kreeg je op je hand en moest je opdrinken door je hand naar je mond te brengen. De tweede persoon kwam rond met een zakje waarin een soort deeg zat. Dit kennen wij als de hostie in de kerk. Hierna was de viering afgelopen en werden we uitgenodigd om samen aan tafel te gaan. We kregen nasi voorgeschoteld met een drankje erbij. De mensen waren allemaal heel erg vriendelijk! We werden door meerdere Hindoestanen aangesproken die ons ook uitnodigden voor de volgende dagen van het feest. Jammer genoeg hebben we een heel drukke agenda hier in Suriname, zeker nu de tijd begint de korten en we de laatste maand ingaan!
Plantage Peperpot
Weer een mooie dag in Suriname, daar moeten we van profiteren! We trokken met z’n allen naar de peperpotplantage aan de overkant van de stad. We stapten met de fiets op de boot. De boot bracht ons naar Meerzorg. Van daaruit feesten we naar de peperpotplantages. Vooraleer we aankwamen aan de plantages, moesten we door een natuurreservaat fietsen. Dit deden we op een slakkentempo en vaak stapten we ook met de fiets aan de hand. Op die manier konden we meer zien van de natuur! We zagen er aapjes in de vrije natuur! Velen onder jullie zullen wel weten dat apen mijn lievelingsdieren zijn. Het zal jullie dan ook niets verwonderen dat we aan de plaatsen waar we apen konden zien heel erg lang hebben stilgestaan. We zagen zelfs een aap met een baby aapje op de rug. We werden er oprecht stil van! Het is erg jammer dat je in België zo weinig natuurreservaten hebt! Ik geniet er echt van om even weg te dromen in de natuur! Ik denk dat dit een van de dingen is die ik het meest zal missen aan Suriname!
Na de peperpotplantage fietsten we terug naar huis om snel te douchen en iets te eten om daarna te vertrekken naar onze laatste salsa les. We hadden allemaal een beetje stress omdat we zouden getest worden. Bij aankomst kregen we allemaal een nummer opgespeld, het stressgehalte nam met andere woorden fors toe! We herhaalden eerst al onze stappen en draaien nog eens en daarna moesten de mannen de vrouw ten dans vragen. Yche zette de muziek op en we moesten laten zien wat we in huis hadden. Toen Yche een teken gaf dat we mochten stoppen, dacht iedereen dat we zouden wisselen van groep. We moesten namelijk dansen in twee groepen omdat er niet voldoende heren aanwezig waren. Alle meisjes van de eerste groep hadden het mis, we moesten doorschuiven naar de volgende man in de rij. In totaal dansten we met vier verschillende mannen. Daarna werden onze nummers elk om de beurt afgroepen en moesten we eens zwaaien. De vrouwen stonden aan de ene kant van de zaal en de mannen aan de andere kant van de zaal. De mannen bespraken samen met Yche alle vrouwen die hadden gedanst. Het voelde raar aan omdat je wist wanneer de mannen over jou bezig waren, zeker als ze dan nog eens begonnen te lachen. Gelukkig kreeg ik een blaadje met goede commentaren! Ik had zelfs op twee van de drie criteria een schitterend!
Binnenlandse stage - juf Justine in Jaw Jaw!
ZONDAG
Een rush door de ochtend! Om 7 uur stipt werden we verwacht op CPI, een Surinaamse hogeschool. We namen afscheid van onze lieve taxichauffeur, Radjen, en wachtten in spanning af wat er zou gebeuren! Vooraleer we in de bus richting Atjoni stapten, vulden we een vrachtwagen met al ons materiaal. Daarna hielden we een ochtendzegen in een grote kring. We werden allen verwelkomt, er werd gebeden en gezongen. Tijdens de busrit naar Atjoni, die ongeveer drie uren duurde, werd ik omvergeblazen door de mooie natuur! We waren helemaal omsingeld door het regenwoud. In Atjoni duurde het wel even vooraleer we in de boot konden stappen om verder te varen naar Jaw Jaw. We misten een leidersfiguur die de hele bende coördineerde, want het was één grote chaos. Wanneer we dan eindelijk waren begonnen met het inladen van de boten met onze bagage, ging er een zak met ijsjes rond. Lekker en verfrissend was het wel, maar echt niet de gepaste moment! Ons werk werd meteen onderbroken en we hebben een half uur in de felle zon staan wachten tot iedereen klaar was om het werk verder te zetten. Een karwei dat ik met mijn Chiro zin België op 20 minuutjes zou doen, duurde hier ruim één uur lang! Toch wel frustrerend in die hitte. De frustraties werden al gauw weggelachen door de zalige boottocht naar Jaw Jaw! Een hele boottocht lang bleef ik helemaal droog, tot 5 minuten voor de aankomst! De boot vaarde heel erg schuin en ik kreeg een hele lading water over mij heen! Op Surinaams tempo (als je begrijpt wat ik bedoel) laadden we de boot uit om dan eindelijk een hapje te eten. In totaal verblijven we hier met acht Belgen, we kregen dan ook onze eigen ‘bakra-hut’. Samen met Jolien, Ineke en Delphine sliep ik op de benedenverdieping. Jolien, Camille, Elissa en ik zouden een hele week lang in onze hangmat slapen. ’s Avonds laat kregen we na de avondzege een sandwich met kaas. Dat was een hele teleurstelling als ze jou beloofd hadden om een warme maaltijd te krijgen. De avondzege bestaat net zoals de ochtendzege uit een aantal liederen en een gebed tot God. Elke avond zal er ook een evaluatiemoment gehouden worden waar zowel positieve punten als tips besproken kunnen worden.
MAANDAG
Na een slapeloze nacht in de hangmat werden we om 5 uur wakker gemaakt door een heel luid fluitje! Er werd aan elke tent een aantal keren geblazen en zelfs geklopt op de deuren! We werden om 5 uur gewekt om pas om kwart na 6 aan de ontbijttafel verwacht de worden. Omdat we zoveel tijd helemaal niet nodig hadden, bleven we telkens nog even liggen. Als ontbijt kregen we twee sandwiches met saucijsjes (hotdog). Één sandwich om meteen op te eten en één sandwich om op te eten tijdens de pauze op school. Na de ochtendzege vertrok iedereen per boot naar het dorp waar hij/zij stage liep. Ik heb een hele week lang stage gelopen in Kajapaati. De school is gelegen aan de Surinamerivier. We hoeven dus enkel uit de boot te stappen en we bevinden ons al op de school. We maakten kennis met het schoolhoofd en ook met de andere leerkrachten van de school tijdens een kleine rondleiding. Na de kennismaking ging iedereen naar zijn stageklas. In mijn vorig blogbericht konden jullie lezen dat ik in de derde klas zou lesgeven, maar dit werd intussen gewijzigd. Ik heb een hele week in de vijfde klas gestaan, bij meester Giovanni. Ook stond ik helemaal niet alleen voor de klas, maar werkte ik samen met een Surinaamse studente, Narel. Vanaf het belsignaal in de ochtend merkte ik al meteen verschillen op met mijn stageschool in de stad. Hier in Kajapaati gaat de schoolbel en alle kinderen, ook de kleuters, komen per leerjaar in hun rij rond de vlaggenmast staan. Het wordt muisstil, je hoort enkel de vogels nog fluiten. Alle leerlingen en leerkrachten worden verwelkomt waarna het Surinaams volkslied in het Nederlands wordt gezongen. De dag erna werd het volkslied in het Sranan gezongen. Men wisselt dus steeds af: Nederlands – Sranan – Nederlands – Sranan - … . In tegenstelling tot de Pandit Ramadharschool wordt het volkslied door alle kinderen meegezongen. De vijfde klas telt 31 leerlingen. Hoewel in de stad het aantal leerlingen per klas gelijk is, is er toch een groot verschil op te merken in de klassen. De kinderen hier zijn veel rustiger en minder druk. Ze zijn zeer respectvol en er wordt minder snel gevochten. Ik heb hier mijn stem geen enkele keren moeten verheffen en op een rustige manier mijn lessen kunnen geven. In de avond kregen we in Jaw Jaw een presentatie van een docent van het CPI. Er werden heel wat mooie woorden en feiten verteld over de aanpak in het onderwijs, maar jammer genoeg zien we niet alles gebeuren in de werkelijkheid.
DINSDAG
Vandaag gaf ik voor het eerst les in de vijfde klas. Ik gaf in de ochtend een les rekenen en Narel gaf na de pauze een les geschiedenis. De les verliep vlekkeloos en ook mijn doelen waren bereikt aan het einde van de les. Ik was dus een trotse juf! Tijdens de pauze gingen we even wandelen door het dorp. Kajapaati is een klein, maar heel gezellig dorpje. We zagen iemand die cassavebrood aan het bakken was. Delphine en ik kochten twee grote borden om te delen met de andere studenten. We zagen ook papegaaien (een papegaai wordt door de Surinamers een raaf genoemd), geoogste rijst en pinda’s, een katoenboom, kalebassen én niet te vergeten een aapje! Jammer genoeg zat het aapje in een hokje vast aan een touw. We bezochten ook de plaatselijke winkel. De meneer had een zonnepaneel geïnstalleerd zodat hij dag en nacht elektriciteit had voor zijn diepvries. Dit is nodig omdat je hier in het binnenland enkel stroom hebt van 19uur – 23uur. Na het middagmaal in Jaw Jaw wasten we in de rivier ons bakje af en vertrokken we meteen voor een wandeling in het dorp. We gingen kijken naar het proces van cassave tot brood. De laatste fasen van het proces zagen we reeds in Kajapaati: het bakken en laten drogen van het brood. Want nadat het brood gebakken is, moet het nog een hele poos in de zon drogen. In Jaw Jaw kregen we de beginfase te zien. De cassave wordt eerst gepeld om vervolgens geraspt te worden. Dit hebben we ook eens mogen proberen. Wanneer dit gebeurd is, stopt men de geraspte cassave in een soort lange zak waardoor het sap er allemaal kan uitdruppen. De cassave blijft erin zitten tot dat ze helemaal gedroogd is. De tussenfase van het proces hebben we helaas niet kunnen zien. Verder in het dorp zagen we een dame die rijst had geoogst. Die kom rijst mochten we op ons hoofden proberen te dragen. Wanneer we zagen dat het al 16 uur gepasseerd was, stapten we snel terug naar onze verblijfplaats, want om 16 uur zou de volgende activiteit beginnen: ‘sport en spel’. Geen paniek, toen we aankwamen was iedereen er nog! De leerkrachten lichamelijk opvoeding moesten nog wakker gemaakt worden. We konden ons dus in alle rust klaarmaken. Tijdens de wandeling naar het veld kwamen we nog een aantal nieuwigheden tegen in het dorp. We zagen een typische gebedsplaats en de bakkerij van het dorp. Het is een heel klein hutje waarin de sandwiches die we elke ochtend eten, worden gebakken. De vrouw bakt ongeveer 250 sandwiches per dag. Niet alle studenten waren meegekomen om deel te nemen aan ‘sport en spel’. Ik geef ze zeker ongelijk! Het was weliswaar heel erg warm, maar we hebben ons heel erg geamuseerd en heel wat gelachen! Zeker bij de treinestafette! Bij dit spel mochten we namelijk niet rennen, maar moesten we lopen (of in Belgische termen: wandelen). Er was een Surinaamse studente die als de beste kon snelwandelen! Ze was werkelijk hi-la-risch én ook nog eens super snel! Wanneer de activiteit gedaan was, kregen we de opdracht om terug naar onze verblijfplaats te rennen. Camille, Elissa, één Surinaamse studente en ik namen deze opdracht serieus en vertrokken in looppas naar onze hutten. Wanneer we toekwamen, trokken we vliegensvlug onze bikini aan en gingen baden in de Surinamerivier, heel erg verfrissend! Na oliebollen en donuts als avondmaal, gingen we weer slapen in onze hangmatten.
WOENSDAG
Elke dag is er een ‘dorp’ aan de beurt als corvéploeg. Vandaag was Kajapaati aan de beurt! Dit betekende dat we 5 uur paraat moesten staan om het ontbijt klaar te maken voor de hele groep studenten, docenten en niet te vergeten de bootsmannen. Tijdens de infosessies die voorafgingen aan de binnenlandse stage werd er gezegd dat de corvéploeg brood zou bakken in de ochtend. Ik was hier heel enthousiast over, want ik heb nog nooit brood gebakken en wou het graag leren! Helaas is hun definite van ‘brood bakken’ toch net iets anders dan die van mij. Onze taak bestond er namelijk uit om de eetplaats schoon te maken, het beleg voor op de sandwich klaar te maken om dat vervolgens op de sandwiches te smeren. Iedereen kreeg twee sandwiches, maar toch moesten alle sandwiches apart verpakt worden in een plastic zakje. Vandaag zouden we zoute vis op onze boterham als ontbijt krijgen. Gelukkig waren de docenten heel erg lief en mochten sommigen confituur of choco smeren op hun boterham. Na het ontbijt namen we weer de boot naar Kajapaati. Vandaag zou ik met Narel twee lessen in co-teaching geven: handarbeid en muziek. De lessen verliepen heel erg goed. We hadden ze de dag voordien samen goed voorbereid, we waren een echt topteam! Ik heb echt met volle teugen genoten van het lesgeven en van al de creativiteit die ik opmerkte in de klas. Zoals je kan zien op de foto’s, maakten de leerlingen heel erg mooie dingen. Bovendien leerde ik de kinderen ook beter kennen tijdens deze lessen! Een leerling die anders soms tegendraads doet en de klas op stelten probeert te zetten, was heel erg geconcentreerd en creatief bezig! Dit is een gegeven waar je als leerkracht goed op kan inspelen tijdens andere lessen om de leerling meer te motiveren en er zo voor te zorgen dat de leerling goed gedrag gaat vertonen. Na handarbeid was het tijd voor de muziekles. Enkele leerlingen hadden tijdens handarbeid een muziekinstrument gemaakt en mochten deze dan ook gebruiken. Hier in Suriname heb ik nog niet zoveel stress gehad in vergelijking met België! Maar voor deze les had ik toch wel stress, zeker toen Narel achteraan op een stoel ging zitten en ik er dus alleen voor stond! De stress kwam vooral door de liedkeuze. Bigi kaaiman is een Surinaams lied dat wordt gezongen in het Sranan, een taal die Narel beter kent dan ik! Gelukkig verdween die innerlijke stress erg snel, want de kinderen waren laaiend enthousiast en konden het lied heel snel meezingen. Tijdens deze les kreeg ik ook gitaarbegeleiding van één van de docenten van CPI: meneer Eduard. Aangezien de leerlingen het lied vrij snel konden meezingen, ging ik proberen om het lied in canon te laten zingen. Ik legde eerst uit wat een canon was, want deze term was niet gekend bij de kinderen. De eerste keer was het niet helemaal gelukt, maar ik gaf niet op! Ik legde nogmaals uit wat de bedoeling was van een canon. De derde keer dat we de canon uitprobeerden, ervaarde ik als een magisch moment! Ik kreeg werkelijk kippenvel van het moment en de euforie gierde door mijn hele lijf! Ik was een hele gelukkige leerkracht die heel erg trots was op haar kinderen! Ik merkte een wederzijds gevoel op bij de kinderen, ze waren stuk voor stuk aan het glunderen en zongen uit volle borst mee! het filmpje van dit geweldige moment kan je vinden onder de rubriek 'Foto van de week'. Tijdens de pauze gingen we nog even wandelen in het dorp. We passeerden nog een keertje langs de aap en deze keer was de eigenaar wél thuis. Ze maakte dan ook meteen mijn dag goed, want ik mocht de aap aaien en vasthouden. Wanneer het weer tijd was om naar Jaw Jaw terug te keren, sprong ik eerst nog even binnen bij het onder schoolhoofd (want het schoolhoofd was die dag niet aanwezig). Ik schonk hem de materialen die ik in de stad gekocht had met het ingezamelde geld uit België. Hij was heel erg blij en bedankte me meermaals na elkaar! Via deze weg wil ik nogmaals iedereen bedanken die een snoepzakje heeft gekocht en dus vele kinderen blij heeft gemaakt! Zonder jullie steun, hadden Jolien en ik nooit zoveel materialen kunnen kopen voor de kinderen in het binnenland, een welgemeende M E R C I ! Eenmaal terug op Jaw Jaw gingen we voor de tweede keer wandelen doorheen het dorp. We werden rondgeleid door meneer Eduard, onze gids van dienst. Hij weet heel erg veel over de lokale bevolking, de planten, dieren, … Zo wist hij ons een weetje te vertellen over een rode plant, pokai tongo genaamd. De plant lijkt namelijk op de tong van een papegaai. De Surinaamse taal noemt men het Sranan tongo. Bij het terugkeren naar onze verblijfplaats liepen we langs een gastenverblijf van een Nederlandse dame. Zij woont reeds drie jaar in Suriname en is samen met haar man een gastenverblijf aan het opbouwen in Jaw Jaw. We kregen een rondleiding en ze vertelde in geuren en kleuren over hoe ze daar leven. Het was heel erg interessant en indrukwekkend om te zien. Je moet het maar doen, je familie achterlaten en in het binnenland van Suriname gaan wonen. Het is toch een enorme aanpassing, maar ze stelt het daar heel goed en ziet er heel gelukkig uit! Het gastenverblijf is nog niet helemaal af, maar wat er al staat ziet er prachtig uit! Ik kan je nu al vertellen dat het de moeite waard is om daar te verblijven! Het zijn hele lieve mensen en de hutjes zijn meer dan ok! Na de dorpswandeling werden de avondrituelen herhaald en gingen we slapen.
Foto's Kajapaati
Foto's Jaw Jaw
DONDERDAG
Na al die zonnige dagen was vandaag de dag van regen aangebroken, heel veel regen! We hebben in de ochtend dan ook even gewacht tot de stortbui gaan liggen was om te vertrekken naar onze school. Op de boot was het nog een beetje aan het regenen, maar niet zo hard als ervoor. We kwamen enkele minuten te laat aan op school, maar dit bleek geen enkel probleem te zijn. Vandaag is het jammer genoeg de laatste dag op de Albert Abiaschool. Het schoolhoofd was deze dag wel aanwezig en bedankte mij voor het vele materiaal dat hij gekregen had voor de kinderen. Ik zou vandaag een gymles gegeven hebben, maar door de regenbuien is deze jammer genoeg niet kunnen doorgaan. De kinderen zouden uitglijden in de modder en zouden zich bezeren. Wel jammer, want de Chiroleidster kwam al helemaal weer in me naar boven tijdens de voorbereiding van deze les! De meester had de kinderen beloofd dat ze mochten tekenen tijdens het inhaaluur (wanneer ik normaal gymles zou geven), maar in plaats daarvan moesten de kinderen gewoon op hun stoel wachten tot de school uit was. Ik kon het niet aanzien dat de kinderen één uur lang op hun stoel moesten zitten en niets zouden doen dus stelde ik voor om een lied aan te leren. Ik leerde het lied ‘I like the flowers’ aan en ook tijdens deze les waren de kinderen enthousiast! Zeker omdat het lied in het Engels was en de kinderen nog niet zo vertrouwd zijn met Engels. Het laatste kwartier werd besteed aan het afscheid nemen van de kinderen. De kinderen hadden heel wat lekkers meegenomen voor juf Narel en mij. We kregen awarra’s, een kokosnoot, pompelmoes, sinaasappel, pomelicitair, maripa en kalebassen. We gingen als laatste nog samen op de foto en toen ging de bel. We namen afscheid van het schoolhoofd en werden door de leerlingen begeleid naar de boot. Ze zongen liederen voor ons en wuifden ons uit. Ook al heb ik hier slechts vier dagen les gegeven, had ik het toch moeilijk om afscheid te nemen! Ik had gerust nog veel langer op deze school les willen geven! Na het middagmaal op Jaw Jaw trokken een aantal Surinaamse studenten, Elissa, Camille, Ineke en ik met de boot naar Nieuw-Aurora. De boottocht was wilder dan de tocht naar mijn stageschool, want we vaarden over een stroomversnelling. We bezochten een polikliniek, het vliegveld in het binnenland en stopten even om te baden en te zwemmen in de rivier. Het was een heel leuke uitstap die we te danken hebben aan meneer Eduard. Ik denk dat als meneer Eduard niet mee was op deze binnenlandse stage dat we vooral op het eiland Jaw Jaw waren gebleven. ’s Avonds kregen we een heerlijke maaltijd. Het was BBQ met macaroni, mmmmm! Daarna was er ook nog de mogelijkheid om een film te kijken, maar enkel de leerkrachten bleven zitten. Al de studenten kropen in hun bed, want iedereen was heel erg moe!
VRIJDAG
We mochten iets langer slapen en werden pas gewekt om half 7. We ontbeten, ruimden de kamers op, laadden de boot in en vertrokken in groepen terug naar Atjoni. Natuurlijk gebeurde dit alles op Surinaams tempo, hoe kan het anders?? Ik zat bij de laatste groep die terug kon varen naar Atjoni. In tussentijd kochten enkele vriendinnen en ik een pangi bij een aantal dames. Mijn pangi werd gemaakt door Shakira, een meisje van 14 jaar. Na een boottocht en een busrit kwamen we terug aan op CPI. De vrachtwagen was reeds uitgeleegd. Wanneer Radjen kwam aangereden, waren we allemaal heel erg blij om hem terug te zien! Hij hielp ons de bagage inlaadden en weg waren we. Eenmaal thuis aangekomen hadden de kinderen uit onze straat ons meteen opgemerkt. Ze waren dolgelukkig dat we terug in de stad waren en liepen naar ons toe om ons te knuffelen.
De binnenlandse stage was een unieke en leerrijke ervaring. Ik zou meteen terug in de bus willen stappen en terugkeren! Ik heb er enorm van genoten en draag het voor altijd mee in mijn hart!
Hieronder vinden jullie een samenvattend filmpje van de binnenlandse stage!
Terug in de stad
Na een vermoeiende, maar zeer geslaagde binnenlandse stage sliepen we allemaal uit. Of misschien is uitslapen niet zo’n goede woordkeuze, het ritme van telkens om 5 uur gewekt te worden zat nog helemaal in mijn lijf waardoor ik al heel vroeg wakker werd! Omdat het heel goed weer was, hadden we het idee om te gaan zwemmen. Dit gingen we dan ook doen, samen met Ineke én de kinderen uit de straat. We hadden een heel leuke tijd in het zwembad. De kinderen zullen heel goed geslapen hebben! Zondag kwam onze huisbazin ons halen en trokken we samen met haar vriendin Els naar Nieuw Amsterdam. Het was een rustige en fijne namiddag samen!
Maandag en dinsdag trokken Jolien en ik voor de laatste dagen naar de Pandit Ramadharschool, want daarna zou de paasvakantie van start gaan. We zouden geen lessen meer geven, maar observeren hoe de leerkrachten ons project zouden verder zetten en luisteren hoe het gelukt was in de week toen Jolien en ik in Jaw Jaw verbleven. De notebooks waren jammer genoeg niet gebruikt geweest vanwege de vele stakingen en tijdstekort, maar de beamer is wel veel gebruikt geweest. Ook heb ik dinsdag iets heel moois gezien! Een juf van de eerste klas kwam met haar leerlingen naar de mediatheek voor een bewegingstussendoortje, G E W E L D I G ! De kinderen hier hebben echt nood aan bewegingen tussendoor, maar dat gebeurt veel te weinig. De juf van de eerste klas zette via Youtube een aantal liedjes van ‘just dance’ op en de leerlingen mochten helemaal uit hun dak gaan en meedansen! Ik heb vele blije gezichtjes gezien en alle leerlingen deden enthousiast mee. Ik neem dit gegeven mee in het onderzoek en wil op onze site ook een rubriek ‘bewegingstussendoortjes’ maken ter inspiratie voor de leerkrachten.
Woensdag, een regenachtige dag waarop we jammer genoeg afscheid moesten nemen van Ineke. Het deed heel raar om haar in de auto te zien stappen en te zien weg rijden! Wetende dat ook wij binnen twee weken in de auto zullen moeten stappen richting Zanderij. Ondertussen hebben we vernomen dat Ineke veilig terug in België is!
Voltzberg
Waauw, woorden schieten mij te kort om deze 4-daagse tour te
beschrijven! Maar laat ik beginnen bij het begin: dag 1. We vertrokken vroeg in
de ochtend met de bus naar Witagron. Na een lange rit van 5 uur lang (waarvan 3
uur op een zanderige én zeer hobbelige baan) waren we aangekomen in het dorp en
kregen we een lekkere roti-rol als lunch. Wanneer ons buikje gevuld was, stapten
we op de boot voor een tocht van 3 uur richting raleighvallen. We zijn in totaal
zo’n 8 à 9 uur onderweg geweest, even lang als de rit in het vliegtuig van
België naar Suriname, gek toch?! We kwamen aan op het hangmattenkamp waar we
meteen het beste plekje uitzochten (of toch het tweede beste plekje, want de
beste plekjes waren helaas al ingepalmd door anderen).
Op dag 2 bezochten we de
moedervallen. Vooraleer we deze konden bezichtigen moesten we eerst een uurtje
door de jungle stappen. Tijdens de tocht naar de moedervallen, werden we
begeleid door meneer Wilfried, een Indiaan die het gebied op zijn duim kent.
Hij wist ons dan ook heel wat bij te leren! Hoewel de tocht niet zo zwaar was,
kwamen we wel helemaal bezweet aan bij de moedervallen. Ik val weeral in
herhaling, maar toch: het uitzicht was prachtig! Zwemmen werd ons helaas
afgeraden aangezien er veel cideralen rondzwemmen in dat gebied. Geen paniek,
wanneer we terugkwamen op het kamp in raleighvallen, deden we vliegensvlug onze
bikini aan en vertrokken terug met de boot. Het plan? Met de stroming meedrijven
terug naar het hangmattenkamp. Ik had toch wel een beetje schrik! Vooral voor de
piranha’s die je er kan aantreffen en de rotsen in de rivier die je niet met
het blote oog kan zien, maar waar je wel kan tegen botsen. Ik ben heel erg blij
dat ik het gedaan heb, want het was Z A L I G! Een verfrissing na een mooie
wandeltocht door de jungle en toch ook een nieuw avontuur. ’s Avonds slopen we,
samen met Robin (onze gids die ondertussen al een stukje ‘familie’ is
geworden), weg van het kamp en trokken we op tocht in het gebied waar we verbleven. We moesten
enkel het pad volgen. Alles ging goed, tot wanneer het pad niet zo zeer meer op
een pad leek. “Geen probleem, gewoon terugkeren naar het pad,” zei Robin
steeds. Met andere woorden waren we dus een beetje verdwaald. Hoewel we midden
in het bos zaten waar je steeds dieren kan tegenkomen (jawel, ook gevaarlijke)
die je niet kent, voelde ik mij heel erg op mijn gemak! Robin is een legend
hier in Suriname. Noem iets op en hij heeft het meegemaakt én overleefd! Hij
deed ons enkel schrik krijgen bij de volgende uitspraak: “Als ik wegren, moet
je mij gewoon volgen, want dan is er een gevaarlijk dier.”
We vonden na een tijd het pad terug en begonnen onze tocht langs de andere
kant. Daar raakten we onze weg niet kwijt en leerden we nog heel wat bij over
dieren en planten die we tegenkwamen!
Dag 3 was het eindelijk zo ver: tijd om
de Voltzberg te beklimmen! Vol goede moed begonnen we aan de tocht. Eerst
moesten we 3 uur door de jungle lopen. Dit was een tocht met hellingen en
dalingen. Omdat er nog een groep vlak achter ons de boot nam naar het pad,
stapten we door aan een stevig tempo! We kwamen aan op een plateau waar we even
zouden uitrusten. Vanop dat plateau konden we de Voltzberg al zien. Ik dacht
eerst dat onze gidsen ermee aan het lachen waren als ze de berg aanwezen, maar
het was wel degelijk dé Voltzberg! Nog een twintig minuten stappen door de
jungle en we zouden de voet van de berg bereikt hebben. De beklimming van de berg was heel erg
pittig. Met enkele pauzes om naar adem te happen stapte iedereen de berg op
zijn eigen tempo naar boven. Na een half uur stond iedereen op de top van de
berg! De zware tocht werd beloond in een wondermooi uitzicht! Ons lunchpakket
aten we op met het mooiste uitzicht dat ik ooit heb gezien! Werkelijk prachtig,
groots, oogverblindend, … Dezelfde tocht naar boven, deden we ook naar beneden.
Eenmaal terug aangekomen bij de raleighvallen gingen we baden in de rivier en
maakten we ons klaar voor het optreden van de Raleighboys. We dansten erop los
en kropen moe maar voldaan in onze hangmat voor de laatste nacht. Dag 4 stond
vooral in teken van opruimen en de terugrit naar Paramaribo. Deze tour is echt
de moeite waard! Ik zou meteen terug op de bus stappen om de Voltzberg nog een
keer te beklimmen!
De laatste uitstappen en afscheid nemen van het prachtige Suriname
De laatste twee weken waren heel drukke weken. We legden drie uitstappen vast om Suriname nog beter te leren kennen. Een vierdaagse naar Voltzberg (een filmpje kon je hierboven al zien), een drie daagse naar Tio Boto en een twee daagse naar Brownsberg.
Tio Boto In Atjoni werden we hartelijk ontvangen door Thomas, onze gids voor de komende drie dagen. We kregen wat lekkers te eten en vertrokken met de boot voor een tocht van drie uur lang. We kwamen aan op een prachtig paradijs! De Tio Boto eco lodge is een heel mooie verblijfplaats waar je volledig tot rust kan komen. Bovendien wordt je er omringt door lieve mensen en kinderen. Met de kinderen speelden we elke avond kaartspelletjes. We leerden hen presidenten, dat vonden ze geweldig! De eerste dag stond vooral in teken van rust. We installeerden onze hangmatten en gingen zwemmen om wat af te koelen. De tweede dag zouden we het Ananasgebergte beklimmen. We stonden vroeg op, ontbeten en waren er helemaal klaar voor. Maar plots kwam Thomas ons slecht nieuws vertellen. Hij zei dat we het Ananasgebergte niet konden beklimmen vanwege traditionele rituelen. Ik dacht eerst dat hij een mopje maakte, maar helaas was Thomas bloedserieus. In plaats daarvan maakten we een dorswandeling en kwamen we de Grandman tegen. Dat is het opperhoofd van de Saramaccanen. Het was een bijzondere gebeurtenis. Na de dorpswandeling vaarden we verder met de boot naar de Tapa Watra, een bijzonder mooie plaats met allemaal kleine watervallen.
Brownsberg Deze uitstap zouden we normaal voor Tio Boto doen. Helaas kon het niet doorgaan omdat onze favoriete gids, Robin, een niersteen had. Toen we de tweede dag op Tio Boto slecht nieuws te horen kregen dat we het Ananasgebergte niet konden beklimmen, kregen we ook goed nieuws te horen. Robin belde mij om te zeggen dat hij weer helemaal de oude was en dat we nog naar Brownsberg konden vertrekken. We sprongen alle vier letterlijk een gat in de lucht!
Met wat vertraging kwamen we aan op Stone eiland, waar we zouden overnachten. We installeerden onze hangmatten, zwommen even in het meer en hielpen Robin met het avondmaal. Na het avondmaal nam Robin ons mee op een avondwandeling, wat had je anders verwacht? Op deze korte tocht leerden we heel wat bij!
Na een ochtendduik in het meer en een stevig ontbijt, vertrokken we naar de Brownsberg. Robin kent het gebied heel erg goed en dus namen we allemaal binnenwegen. Uiteindelijk kwamen we aan bij de Leovallen. Een grote waterval, wondermooi!
Na deze fantastische en jammer genoeg ook laatste uitstap, nodigde Robin ons bij hem thuis uit. Het afscheid was moeilijk! Ik had nog zoveel uitstappen willen doen met Robin als gids!
Afscheid De laatste dag namen we afscheid van iedereen in de Copiestraat. Radjen bracht ons naar de luchthaven en ook daar namen we afscheid van elkaar. Na een vlucht van 9 uur kwamen we aan in Schiphol. Het weerzien was hartverwarmend! In de auto heb ik geen minuut gezwegen. Ik vertelde aan de lopende band het ene avontuur na het andere. Hoewel ik het snel weer gewoon was in België, moet ik nog elke dag denken aan mijn grootse avontuur in Suriname. Ik heb er een stukje van mijn hart verloren! Ik hoop ooit terug op het vliegtuig te stappen naar Suriname en iedereen terug te zien!
Bedankt aan iedereen, jullie maakten van mijn verblijf een geweldig avontuur dat ik voor altijd zal meedragen!